Η Παναγιά του Αρχιπελάγους

 

Όπου και να βρεθεί κανείς το Δεκαπενταύγουστο, μοσχοβολά η χάρη της Παναγίας, που δεν έχει μόνο το δικό Της Περιβόλι στη Χερσόνησο του Άθω, αλλά και το δικό Της πέλαγος: το Αιγαίο.

Εκατοντάδες περίλαμπρες εκκλησίες, μοναστήρια και ταπεινά ξωκλήσια, άλλες μεγαλοπρεπείς και άλλες ταπεινές και ήσυχες, χτισμένες μέσα σε βράχους, σε σπήλαια, σε δύσβατα υψώματα, δίπλα στο κύμα η κρυμμένες στην ενδοχώρα, ευρύχωρες στην κεντρική πλατεία της Χώρας η μικροσκοπικές και απομονωμένες ανάμεσα στις ξερολιθιές πανηγυρίζουν. Πολύτιμοι θησαυροί οι εικόνες Της δέχονται τις δεήσεις χιλιάδων πιστών. Ελάτε να τις ασπαστούμε ευλαβικά, ν’ ανάψουμε ένα κερί κι έχουμε τόσα να Της πούμε…

Στην Παναγιά την Ευαγγελίστρια, τη Μεγαλόχαρη της Τήνου, με τα πάμπολλα τάματα για τα θάματα της πίστης, η πρώτη μας δέηση.

Κι ύστερα στην Πάρο, στην Παναγία την Εκατονταπυλιανή, ένα από τα σπουδαιότερα βυζαντινά μνημεία της Ελλάδας, που έχει ήδη συμπληρώσει 17 αιώνες ζωής.

Και στη μεγαλύτερη Κυκλαδίτισσα, τη Νάξο, στην Παναγιά τη Δροσιανή στην ενδοχώρα του νησιού, για να δροσίσει τις ψυχές μας, όπως δρόσισε τον τόπο, έπειτα από μια μεγάλη περίοδο ανομβρίας.

Ένα κεράκι στην αρχοντική κυκλαδίτισσα Άνδρο, στην Παναγιά τη Θαλασσινή, που ξεχωρίζει στο βράχο καταμεσής του πελάγους, και μια δέηση να προστατεύει κάθε ναυτικό και ταξιδιώτη της ζωής.

Και στη Μύκονο στο Μοναστήρι της Παναγιάς της Τουρλιανής με το εντυπωσιακό ξυλόγλυπτο τέμπλο, κατασκευασμένο εξ ολοκλήρου στη Φλωρεντία.

Με θέα το απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου, ανάμεσα στα βράχια, κατάλευκη μ’ έναν μπλε τρούλο και πανύψηλα καμπαναριά μάς υποδέχεται η Παναγία η Πουλάτη στη Σίφνο.

Φιδίσιο μονοπάτι, οριοθετημένο από ασβεστωμένες ξερολιθιές, μας οδηγεί στην πολύτρουλη κατάλευκη βασιλική του 19^ου αιώνα, με το πολύ ψηλό καμπαναριό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στη Χώρα της Φολέγανδρου, όπου γίνεται μεγάλο πανηγύρι .

Σκαρφαλωμένο στο βράχο, κατάλευκο το μοναστήρι της Παναγίας της Χοζοβιώτισσας στην Αμοργό, μας υποδέχεται φιλόξενα και αφηγείται την ιστορία της Μονής και πλήθος θαυμάτων.

Μένουμε εκστατικοί με την Παναγιά της Επισκοπής στη Σαντορίνη. Αξιόλογο μνημείο των Κυκλάδων, κτίσμα του βυζαντινού αυτοκράτορα Αλέξιου Α΄ Κομνηνού (11^ος αι.), με εξαιρετικές τοιχογραφίες, ξυλόγλυπτο τέμπλο και την εικόνα της Παναγίας Γλυκοφιλούσας.

Η Αιγαιοπελαγίτικη ρότα μάς φέρνει στα Δωδεκάνησα, στη Λέρο, στην Παναγία την Καβουριανή. Ένα γραφικό εκκλησάκι, στη θέση του οποίου κατά την παράδοση, ένας ψαράς βρήκε την εικόνα.

Κι ύστερα στη Νίσυρο, μέσα στο κάστρο των Ιπποτών, στην Παναγία τη Σπηλιανή. Βρίσκεται στο φυσικό χώρο του σπηλαίου από το 1600 μ.Χ. Ναυτικοί, κάτοικοι του νησιού, προσκυνητές έχουν πολλά να μας διηγηθούν για τη βοήθεια που έλαβαν από τη Μεγαλόχαρη.

Στην Κάσο μάς καλοδέχονται στο αντάμωμα των ξενιτεμένων Κασιωτών, που φθάνουν στη Χάρη Της κάθε Δεκαπενταύγουστο από τα πέρατα του κόσμου, στο πανηγύρι της Πέρα Παναγιάς.

Στα εννιάμερα της Παναγίας, 23 Αυγούστου, πανηγυρίζει η Παναγιά του Χάρου στους Λειψούς, μια εικόνα μοναδική στη χριστιανική παράδοση, με την Παναγία να κρατά αντί του Θείου Βρέφους, τον Εσταυρωμένο Χριστό και κάθε Αύγουστο, πάνω από μισό αιώνα τώρα, να ανθίζουν ξανά τα ξεραμένα κρινάκια που οι πιστοί βάζουν γύρω απ τήν εικόνα Της κάθε άνοιξη.

Αφήνουμε το νότο, πάμε στο βορρά, για να ενώσουμε τις φωνές μας μαζί με τους Σκιαθίτες, που ψάλλουν μελωδικά, μέσα σε μια ατμόσφαιρα μοναδικής κατάνυξης τα εγκώμια του Επιταφίου της Παναγίας της Κεχριάς στη Σκιάθο.

Για να ασπαστούν ευλαβικά τη θαυματουργό Βρεφοκρατούσα εικόνα της Παναγιάς της Αγιάσου στη Λέσβο, που είναι φιλοτεχνημένη από τον Ευαγγελιστή Λουκά με μαστίχα και κερί και ακολουθούμε την περιφορά γύρω απ’ το ναό.

Και να αγκυροβολήσουμε στο Περιβόλι της, στον Άθω, στην Παναγιά την Πορταΐτισσα. Εδώ να μείνει θέλει η ψυχή μας και να ησυχάσει στην αγκάλη Της…

Δεκαπενταύγουστος. Ατέλειωτο το ταξίδι και το προσκύνημα στην Παναγιά του αρχιπελάγους. Κάθε νησί και μια Παναγιά κι ένα θαυματουργό εικόνισμα κι όλη η Ελλάδα να προστρέχει, γεμάτη ελπίδα και κατάνυξη στη χάρη Της ικετεύοντας. Κι Εκείνη εκεί, να δέχεται, να συμπονά, να θαυματουργεί…

Φ.

«Πρός τή ΝΙΚΗ», Αύγουστος 2016

πηγή