(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)
Κατ’ εκείνον τον καιρόν η νήσος Κρήτη δεν είχεν Ορθόδοξον Αρχιερέα, αλλά Λατίνον, διότι εξουσιάζετο από τους Βενετούς, οι οποίοι με πονηρίαν δεν άφηνον να γίνη νέος Αρχιερεύς, ούτε Μητροπολίτης, ούτε Επίσκοπος, όταν εις απέθνησκεν· η δε πονηρία ήτο, να ημπορέσουν με τον καιρόν να γυρίσουν τους Ορθοδόξους εις τα παπικά δόγματα.
Λοιπόν επήγαινον όσοι Ορθόδοξοι ήθελον να ιερωθούν εις τα Κύθηρα και εχειροτονούντο.
Καιρόν δε τινά ανεχώρησαν από την Κρήτην τρεις Διάκονοι και επήγαν εις τον Αρχιερέα των Κυθήρων και τους εχειροτόνησεν Ιερείς· επιστρέφοντες δε προς την πατρίδα των την Κρήτην, τους ηχμαλώτισαν οι Αγαρηνοί εις το πέλαγος και τους έφεραν εις την Ρόδον, όπου τους επώλησαν εις Αγαρηνούς.
Λοιπόν οι δυστυχείς εκείνοι νεοχειροτόνητοι Ιερείς εθρήνουν την συμφοράν των ημέρας και νυκτός.
Εκεί ήκουσαν τα μεγάλα θαύματα του Μεγαλομάρτυρος Φανουρίου και ευθύς έπεσαν εις δέησιν με θερμά δάκρυα προς τον Άγιον, δεόμενοι να τους ελευθερώση, από την πικράν εκείνην αιχμαλωσίαν χωρίς να γνωρίζουν τίποτε ο εις διά την βουλήν του άλλου, επειδή ήσαν χωρισμένοι ο καθείς εις τον αφέντην, όστις τον ώριζεν, κατ’ οικονομίαν δε του Παναγάθου Θεού έλαβον άδειαν και οι τρεις να υπάγουν να προσκυνήσουν εις τον Ναόν του Αγίου.
Πηγαίνοντες δε εκεί, νεύσει θεία συνηνώθησαν και οι τρεις και έπεσαν έμπροσθεν της ιεράς εικόνος του Αγίου, βρέχοντες την γην με την ροήν των δακρύων των, παρακαλούντες να τους ελευθερώση από τας χείρας των Αγαρηνών.
Έπειτα ανεχώρησαν ολίγον παρηγορημένοι, πηγαίνοντες καθείς εις τον αυθέντην του, με ελπίδα ότι θα εύρουν έλεος, το οποίον και έγινεν· επειδή σπλαγχνισθείς ο Άγιος τα δάκρυά των επήκουσε την δέησίν των.
Και την νύκτα εκείνην φαίνεται εις τους Αγαρηνούς, οι οποίοι τους ώριζον, προστάζων αυτούς να αφήσουν τους δούλους του Θεού να υπάγουν να προσκυνήσουν εις τον Ναόν του, ει δε μη κακώς θα τους απολέση.
Οι δε Αγαρηνοί, νομίσαντες μαγείαν το πράγμα, τους έβαλον εις αλυσίδας και βαρύτερα βάσανα.
Ο δε Μεγαλομάρτυς Φανούριος ήλθε την νύκτα εκείνην και τους έβγαλεν από τα δεσμά και τους εθάρρυνε, λέγων, ότι την επομένην, κατά πάσαν ανάγκην, θα τους ελευθερώση.
Έπειτα φαίνεται εις τους Αγαρηνούς, και ελέγχων αυτούς αυστηρώς είπεν· «Αν ίσως και αύριον δεν τους ελευθερώσητε, θα ίδητε την δύναμιν του Θεού».
Ούτω ειπών ο Άγιος έφυγεν. Αλλ’ ω του θαύματος! Όσοι ήσαν εις εκείνας τας τρεις οικίας, όλοι εξημερώθησαν τυφλοί και παράλυτοι με δριμυτάτους πόνους βασανιζόμενοι, μικροί ομού και μεγάλοι· όθεν από τας στρωμνάς όπου έκειντο, διά μέσου των συγγενών των συνεβουλεύθησαν τι να κάμουν· και ούτω απεφάσισαν να στείλουν να φέρουν τους αιχμαλώτους.
Όταν δε ήλθον οι ταλαίπωροι τρεις Ιερείς, τους ηρώτησαν, αν ίσως και δύνανται να τους ιατρεύσουν· απεκρίθησαν δε εκείνοι· «Ημείς μεν θα παρακαλέσωμεν τον Θεόν, εκείνος δε ας κάμη το θέλημά του».
Αλλ’ ο Άγιος πάλιν την τρίτην νύκτα εφάνη εις τους Αγαρηνούς και τους είπεν· «Αν ίσως δεν στείλετε εις τον οίκόν μου διά γράμματος την ελευθερίαν των, ούτε υγείαν έχετε, ούτε το ποθούμενον φως».
Τότε συμβουλευθέντες πάλιν με τους συγγενείς και φίλους των, έστειλε καθείς το ελευθερωτικόν γράμμα του ιδικού του αιχμαλώτου, και άφησαν και τα τρία εμπρός εις την εικόνα του Αγίου.
Και ω του θαύματος! έως ότου να γυρίσουν οι απεσταλμένοι από τον Ναόν, ευρέθησαν υγιείς οι πρώην παράλυτοι και τυφλοί, οι οποίοι θαυμάσαντες ηλευθέρωσαν τους Ιερείς εκείνους και δίδοντες εις αυτούς τα έξοδα του ταξειδίου των φιλοφρόνως τους κατευώδωσαν και τους έστειλαν εις την πατρίδα των.
Οι δε Ιερείς εκείνοι εζωγράφησαν την εικόνα του Αγίου Φανουρίου και την επήραν εις την χώραν των, όπου κάθε χρόνον εώρταζον ευλαβώς τον Άγιον· ου ταίς αγίαις πρεσβείαις, Χριστέ ο Θεός ελέησον ημάς. Αμήν.
Από τον «Μέγα Συναξαριστή της Ορθοδόξου Εκκλησίας», μήνας Αύγουστος, τόμος 8ος.
