Τα κατηχητικά σχολεία στην ενορία του Αγίου Νείλου Πειραιώς (φωτο)

 

Το παιδικό τμήμα παραδοσιακών χορών της ενορίας μας.

        Λίγα χρόνια μετά την ανοικοδόμηση και έναρξη λειτουργίας του παλαιού ναού, περίπου το 1937, με πρωτοβουλία του π. Δωροθέου Βενάρδου, διακόνου του Αγίου Σπυρίδωνος Πειραιώς, άρχισαν να λειτουργούν κατηχητικά σχολεία στην ενορία μας. Μάλιστα ο ίδιος έκανε μαθήματα κατηχητικού στα περίπου δύο χρόνια παραμονής του στο ναό.

        Η ίδρυση κατηχητικού συνάντησε ενθουσιώδη υποδοχή από τους κατοίκους της περιοχής. Σύμφωνα με δημοσίευμα της εποχής, πάνω από 500 παιδιά φοιτούσαν σε αυτό και στην εορτή λήξης παρίσταντο και οι αρχές της πόλης του Πειραιώς. Αξίζει δε να αναφέρουμε ότι πριν από την έναρξη της εορτής λήξης που πραγματοποιήθηκε στις 5 Ιουνίου του 1938 τελέσθηκε το μυστήριο του ιεροῦ βαπτίσματος ενός οκτάχρονου παιδιού, το οποίο έλαβε το όνομα Νείλος προς τιμην του πολιούχου Αγίου της ενορίας μας. Το κατηχητικό στεγαζόταν στον παλαιό ναό, στον γυναικωνίτη. 

Από εκδήλωση των κατηχητικών της ενορίας μας (δεκαετία του '50). Διακρίνονται ο μακαριστός Πρωτοπρεσβύτερος π. Γεώργιος Απέργης, και οι μακαριστές δεσποινίδες Άννα Νιταράκη, Ελευθερία Καμάτση καθώς και άλλα στελέχη και μέλη των νεανικών συντροφιών του Ιερού μας Ναού.

            Μετά το τέλος της κατοχής  και συγκεκριμένα το 1945 ήλθαν στην ενορία μας οι μακαριστές Άννα Νιταράκη και Ελευθερία Καμάτση, οι οποίες υπηρέτησαν για πάνω από εξήντα χρόνια στα κατηχητικά σχολεία του Αγίου Νείλου. Ήταν πνευματικά τέκνα του π. Αγγέλου Νησιώτη, μέλη της χριστιανικής αδελφότητας ποὺ είχε ιδρύσει, της Ο.Χ.Ε. (= Οργάνωσις Χριστιανικών Ενώσεων) και είχαν θητεύσει και στην αδελφότητα «Ζωή». Βεβαίως, κατηχητικό δεν έκαναν μόνο στον Άγιο Νείλο, αλλὰ και σε άλλες ενορίες όπως ο Άγιος Νικόλαος, η Ζωοδόχος Πηγὴ Χατζηκυριακείου και ο Άγιος Διονύσιος Πειραιώς. Η Άννα Νιταράκη, μικρασιατικής καταγωγής, γεννήθηκε στον Πειραιά, και ήταν εκπαιδευτικός. Στην Ελευθερία Καμάτση ανήκει η ιδέα της «Δωροέκθεσης» που διοργανώνει η Ι.Μ. Πειραιώς κάθε Χριστούγεννα και τα τελευταία χρόνια και το Πάσχα. Γεννήθηκε στον Πειραιά από Συμιακούς γονείς και σε μικρή ηλικία έμεινε ορφανή από πατέρα. Το επάγγελμά της ήταν σχεδιάστρια χαλκού. Εκτός του κατηχητικού έργου αμφότερες προσέφεραν εθελοντική εργασία στο Χατζηκυριάκειο Ορφανοτροφείο. Έκαναν μια φορά την εβδομάδα μαθήματα κατήχησης για τους απόφοιτους. Σ’ εκείνες οφείλονται η ίδρυση νεανικής χορωδίας, παραδοσιακών χορευτικών συνόλων και θεατρικής ομάδας, η οποία την 25η Μαρτίου παρουσίαζε θεατρικό έργο στον Πειραϊκό Σύνδεσμο. Μάλιστα, στις δικές τους άοκνες προσπάθειες, κυρίως όμως στην αγάπη, το ενδιαφέρον και την εθελοντική δουλειά των ενοριτών, οφείλεται το ράψιμο παραδοσιακών στολών για τα χορευτικά τμήματα και τις  θεατρικές παραστάσεις, καθώς και κατάλληλης και ομοιόμορφης ενδυμασίας για τη χορωδία. Όπως μας ανέφεραν παλαιά στελέχη και ενορίτες, οι δύο αυτές γυναίκες ήταν, κυριολεκτικά, οι ψυχές του νεανικού έργου της ενορίας, στο οποίο και αφιέρωσαν την ζωή τους. Ήταν δε τέτοια η αυταπάρνησή τους, ώστε και οι δύο σχεδόν μέχρι την κοίμησή τους προσέφεραν και διακονούσαν τη νεότητα της ενορίας μας. Η Ελευθερία Καμάτση κοιμήθηκε το 2001, και παρά την ασθένειά της, προετοίμαζε την παρουσία της ενορίας μας για την εορτή στο Βεάκειο. Η Άννα Νιταράκη κοιμήθηκε το 2011, έχοντας βέβαια σταματήσει την  ενεργή δράση της από το 2006.

Η θεατρική παράσταση "ο Βασιλιάς Ιωάσαφ", από τα παιδιά των κατηχητικών της ενορίας μας.

            Για την ανέγερση και αποπεράτωση τόσο του παλαιού όσο και του νέου ναού η συμβολή των κατηχητικών σχολείων ήταν σημαντική. Τα παιδιά των κατηχητικών έφτιαχναν διάφορες κατασκευές, όπως κεντήματα, κούκλες ή άλλα διακοσμητικά, καθώς επίσης, παρασκεύαζαν γλυκά και μαρμελάδες τα οποία πωλούσαν στον προαύλιο χώρο του ναού. Συχνά δε πραγματοποιούσαν λαχειοφόρους αγορὲς  και ανέβαζαν θεατρικές παραστάσεις στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιώς βασισμένες σε χριστιανικά διηγήματα, όπως το «Βασιλιάς Ιωάσαφ», το οποίο βασιζόταν σε διήγημα της μοναχής Θεοδώρας Χαμπάκη και διασκευάστηκε από την Άννα Νιταράκη σε θεατρικό έργο. Τα έσοδα από όλες αυτές τις δραστηριότητες διετίθεντο για την αποπληρωμή των εργασιών του ναού.

---

(Από τό βιβλίο π. Δ. Μ., Ὁ Ἱερὸς Ναὸς Ἁγίου Νείλου Μυροβλύτου Πειραιῶς, Πειραιεὺς 2016, σελ. 113-115)