Η Κυκκώτισσα Παναγία
Εορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου
(Σημείωση Ιστολογίου: στον Ιερό Ναό Αγίου Νείλου Πειραιώς τιμάται την Α΄ Κυριακή μετά το Γενέσιο της Υπεραγίας Θεοτόκου)
Η ιερή και θαυματουργή Εικόνα της Ελεούσης Θεοτόκου, που αποθησαυρίζεται στη σεβάσμια και σταυροπηγιακή Μονή του Κυκκου, είναι έργο του ευαγγελιστή Λουκά. Η περίδοξη και παλαίφατη Μονή, το καύχημα της Κυπρου, είναι κτισμένη στις δασύσκιες κορυφές του Τροόδους και αποτελεί το μεγαλύτερο προσκύνημα της Κυπρου και ίσως όλης της Ορθοδοξίας.
Η Εικόνα της Ελεούσης, που βρισκόταν στο Παλάτι της Κωνσταντινουπόλεως, μεταφέρθηκε στην Κυπρο με θαυμαστό τρόπο, με προτροπή του οσίου Ησαΐου, του κτίτορος της Μονής. Αυτός ασκούμενος στη σκληραγωγία και τη σιωπή συνάντησε τον Δούκα της Κυπρου Μανουήλ τον Βουτομίτη, που κυνηγούσε στους δρυμούς της Μαραθάσας. Επειδή όμως απέφευγε τις συνομιλίες και δεν του έδωσε σημασία, όχι γιατί τον υποτιμούσε, αλλά γιατί δεν ήθελε να χάσει έστω και για λίγο την νοερή επαφή του με τον Κυριο, κακοχαρακτηρίσθηκε από αυτόν και μάλιστα λακτίσθηκε βάναυσα. Μετά από παρέλευση κάποιου χρόνου ο Μανουήλ προσεβλήθη από την ανίατη για την εποχή εκείνη νόσο της ληθαργίας. Μη έχοντας ελπίδα σωτηρίας κατέφυγε στις προσευχές του αγίου ερημίτη ζητώντας μάλιστα συγγνώμη για την προηγούμενη διαγωγή του. Ο Ησαΐας με τη χάρη του αγίου Πνεύματος θεράπευσε το Δούκα και τον παρακάλεσε να φέρει στην αγιοτόκο νήσο την εικόνα της Ελεούσης Θεοτόκου, που φύλαγε ο βασιλιάς στην Κωνσταντινούπολη. Ο βασιλιάς όμως Αλέξιος ο Κομνηνός δεν ήθελε ούτε ν’ ακούσει γι’ αυτό, μέχρι που αρρώστησε η κόρη του από τη φοβερή ληθαργία, οπότε αυτός ζήτησε τη μεσιτεία του Δούκα Μανουήλ προς τον Ησαΐα, ο οποίος και την εθεράπευσε. Από ευγνωμοσύνη, λοιπόν, αποφάσισε να του δωρήσει την Εικόνα της Ελεούσης. Την απόφασή του, όμως, αυτή πρόλαβαν οι δισταγμοί του, γιατί δεν ήθελε να στερηθεί ένα τέτοιο θησαυρό, όπως ήταν η Θεομητορική Εικόνα. Καλεσε, έτσι, έναν αγιογράφο και τον παρακάλεσε να ζωγραφίσει ένα πιστό αντίγραφο της εικόνος, για το δώσει στον Ησαΐα. Ο Θεός, όμως, που δεν εμπαίζεται, έδωσε αυτή την φορά κτύπημα στον ίδιο τον αυτοκράτορα, που αρρώστησε με την ίδια την ασθένεια της κόρης του. Μετά την αποθεραπεία του, πάλι με την ευχή του Ησαΐα, χωρίς δισταγμό έστειλε, και μάλιστα με βασιλικό πλοίο, την εικόνα στην μεγαλόνησο. Στην Κυπρο ο Ησαΐας υπεδέχθη την αγία Εικόνα με πολλή ευλάβεια και κρατώντας αυτήν αγκαλιά πεζοπόρησε μέχρι τις κορυφές του Τροόδους, όπου και την απέθεσε. Καθ’ οδόν οι κορυφές των δένδρων έκλιναν προς τα κάτω, για να προσκυνήσουν το ιερό έκτυπο της Θεομήτορος.
Με μόχθους και πόνους νυχθημέρους ο Ησαΐας εδόμησε στα μυροβόλα βουνά Μοναστήρι περίδοξο και εναπέθεσε σε αυτό την θαυματουργή Εικόνα. Έκτοτε αυτή εδείχθη κρουνός πολύρρυτος θαυμάτων και φρέαρ ιαματικό μέχρι τις ημέρες μας. Σε περιόδους, λοιπόν, μεγάλης ανομβρίας φέρνει την πολυπόθητη βροχή, λεπρούς καθαρίζει, παραλύτους εγείρει, χωλούς τους κάνει να περπατούν, στείρες γυναίκες τις αναδεικνύει σε εύτεκνες, δαιμονισμένους σωφρονίζει, ανιάτως νοσούντες θεραπεύει και, γενικά, ακούει τις προσευχές όλων μας και πληροί τα δίκαια αιτήματά μας.
Η Ιερά Βασιλική και Σταυροπηγιακή Μονή του Κυκκου αποτελεί το παλλάδιον της Ορθοδόξου Κυπριακής Εκκλησίας και το σέμνωμα της καθ’ όλου Ορθοδοξίας. Με την ένδοξη, μακραίωνη ιστορία της και το γόνιμο, δημιουργικό παρόν της αποτελεί στη συνείδηση του ελληνισμού της Κυπρου εθνικό και εκκλησιαστικό θησαυρό ανεκτίμητο. Ευτύχησε και εξακολουθεί να προσφέρει απειράριθμες υπηρεσίες στους πιστούς, που καταφεύγουν σε αυτήν για πνευματική ωφέλεια και ηθική συμπαράσταση. Η χάρη της Παναγίας της Κυκκώτισσας, της Βασίλισσας της Κυπρου, επισκιάζει όχι μόνον όλη την μεγαλόνησο, αλλά με τα καθ’ ημέραν θαύματά της τα πέρατα της γης. Η ιστορία της Μονής δεν υπήρξεν αερώδης, αλλά ιστορία παλαισμάτων και επιτευγμάτων, ιστορία αποπνέουσα οσμήν ευωδίας έργων θεαρέστων, κοινωφελών και εθνωφελών. Η μακρά και πολυσχιδής πορεία της αποδεικνύει ότι δια μέσου των αιώνων δεν υπήρξε μόνο το θεοφρούρητο οχυρό των ορθοδόξων βιωμάτων και της ορθοδόξου πνευματικότητος, αλλά και ακτινοβόλος εστία ελληνορθοδόξου πολιτισμού και κιβωτός των εθνικών προσδοκιών του κυπριακού ελληνισμού. Οι μοναχοί της αείποτε υπήρξαν άγρυπνοι φρουροί και φύλακες των ιερών και των οσίων της πίστεως, αλλά και δημιουργοί και συντηρητές ανεκτιμήτων αξιών του ανθρωπίνου πολιτισμού. Δεν λησμονούμε ότι Κυκκώτες μοναχοί κάτω από τον ευτελή μοναχικό τους τρίβωνα έκρυπταν φλογερή αγάπη προς την Ελλάδα και την ελευθερία, την οποίαν εξεδήλωσαν πολλές φορές κατά τους υπέρ της ελευθερίας του έθνους αγώνες.
Και σήμερα η Ιερά Μονή του Κυκκου, το σεπτό και αιωνόβιο τούτο σκήνωμα, χωρίς να χάσει την ικμάδα της ζωτικότητός της και την τόλμη των πρωτοβουλιών της, προσπαθεί, με άγρυπνο το λύχνο της συνειδήσεώς της, να συλλάβει τα μηνύματα των καιρών και να ανοίξει νέους δρόμους, καινούργιους ορίζοντες, με ευρύτητα στη σύλληψη της ορθοδόξου σκέψεως στις σύγχρονες διαστάσεις της. Με ένα συνδυασμό αρμονικό πνευματικότητος και κοινωνικότητος, με το πυρ της πίστεως, αλλά και της αγάπης την πνοή εργάζεται προς την κατεύθυνση που εδραιώνει το πνεύμα, που κραταιώνει την πολιτιστική παράδοση και δημιουργεί προϋποθέσεις για το μέλλον. Με ανοικτούς τους εθνικούς της ορίζοντες και υψωμένες τις πνευματικές της κεραίες μάχεται σθεναρά προς επίρρωση των πατροπαραδότων βιωμάτων μας και του ηθικού δυναμικού του ελληνορθοδόξου πληρώματος.
