(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)
Και διατί τάχα ενώ ήσαν τόσοι πολλοί μαθηταί, γράφουν μόνον δύο από τους αποστόλους και δύο από τους ακόλουθους των;
Διότι ο ένας ήτο μαθητής του Παύλου και ο άλλος του Πέτρου και μαζί με τον Ιωάννην και τον Ματθαίον έγραψαν τα Ευαγγέλια.
Επειδή τίποτε δεν έκαναν διά να δοξασθούν αλλά διά να εξυπηρετήσουν μία ανάγκην.
Και λοιπόν δεν έφθανεν ένας ευαγγελιστής να τα εξιστορήση όλα; Βεβαίως έφθανεν.
Αν όμως πάλιν αυτοί που γράφουν είναι τέσσαρες ενώ δεν γράφουν κατά τον ίδιον χρόνον, ούτε εις τους αυτούς τόπους ούτε έπειτα από συνάντησιν και συνομιλίαν, εν τούτοις ομιλούν δι’ όλα σαν από ένα στόμα, γίνεται τότε αυτό η μεγίστη απόδειξις της αληθείας.
Ναι, αλλά συνέβη το αντίθετον, παρατηρεί· εις πολλά σημεία συλλαμβάνονται να διαφωνούν.
Ακριβώς αυτό είναι μεγαλυτέρα απόδειξις της αληθείας.
Αν δηλαδή είχαν συμφωνήσει δι’ όλα με την μεγαλυτέραν ακρίβειαν και διά τον χρόνον και διά τον τόπον και διά τα λέξεις τας ιδίας, κανείς από τους εχθρούς δεν θα επίστευεν ότι χωρίς συνάντησιν και συμφωνίαν έγραψαν όσα έγραψαν· δεν είναι δείγμα ειλικρινείας τόσον μεγάλη συμφωνία.
Τώρα όμως και η φαινομενική εις τας λεπτομερείας διαφωνία τους απαλλάσει από κάθε υποψίαν και υπεραμύνεται θαυμάσια του τρόπου των συγγραφέων.
Εάν ωμίλησαν διαφορετικά διά τον χρόνον και τον τόπον, τούτο δεν ζημιώνει καθόλου την αλήθειαν των λόγων των.
Αλλά και αυτά όμως, καθόσον μας παραχωρήσει ο Θεός, θα προσπαθήσωμεν προχωρούντες να τα διαλευκάνωμεν και έχομεν αξίωσιν μαζί με τα λεχθέντα να προσέξετε και εκείνο· ότι εις τα κεφαλαιώδη, που συγκρατούν [συγκροτούν] την ζωή μας και συνθέτουν το κήρυγμα, πουθενά δεν ευρίσκεται κανένας από αυτούς να διαφωνή.
Ποια είναι αυτά;
Ότι ο Θεός λόγου χάριν έγινεν άνθρωπος, ότι έκαμε θαύματα, ότι εσταυρώθη, ετάφη, ανέστη, ανελήφθη, ότι πρόκειται να κρίνη, ότι έδωκε σωστικάς εντολάς, ότι δεν εισήγαγε νόμον αντίθετον προς την Παλαιάν Διαθήκην, ότι είναι Υιός Μονογενής, γνήσιος, ότι είναι της ιδίας ουσίας με τον Πατέρα και όσα όμοια.
Εις αυτά θα εύρωμεν ότι συμφωνούν απολύτως. Ενώ ως προς τα θαύματα, αν δεν τα ανέφεραν όλοι όλα, αλλά ο ένας αυτά και ο άλλος εκείνα, τούτο ας μην σε ανησυχή.
Αν τα ανέφερεν ένας όλα, οι άλλοι θα ήσαν περιττοί· αν πάλιν τα ανέφεραν όλοι διαφορετικά από τους άλλους και μόνον αυτοί δεν θα υπήρχεν απόδειξις της συμφωνίας.
Διά τούτον τον λόγον και από κοινού ωμίλησαν διά πολλά και καθένας από αυτούς επήρε και μας διηγείται κάτι το ιδιαίτερον. Έτσι ούτε περιττός θα φανή και ότι συμμετέχει εις την εξιστόρησιν χωρίς λόγον αλλά και κριτήριον ακριβές θα προσφέρη διά την αλήθειαν των λεγομένων.
Από το βιβλίο “Ι. Χρυσοστόμου έργα”, τόμος 9, “Υπόμνημα εις το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον Α’, Ομιλία Α’”, της σειράς “Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας”, των Πατερικών Εκδόσεων “Γρηγόριος ο Παλαμάς”. Η εισαγωγή, το κείμενο, η μετάφραση και τα σχόλια είναι των Ιγνάτιου Σακαλή και Νικόλαου Τσίκη.
