Ή φροντίδα για τον συνάνθρωπο οδήγησε πολλούς πιστούς να
εφαρμόζουν στην πράξη το ευαγγελικό «ζητήσαι και σώσαι το απολωλός».
Ό άγιος Νικόδημος γεννήθηκε στη Βέροια από πλούσιους γονείς στα χρόνια της
βασιλείας του Ανδρόνικου Β. Μετά από περιπλάνηση πολλών ετών πήγε στην
Θεσσαλονίκη και έγινε μοναχός στην Μονή Φιλοκάλους.
Τον μοναχό Νικόδημο απασχολούσε πολύ ή κατάσταση των παραστρατημένων
γυναικών και είχε ως καθημερινή του αποστολή την ανόρθωση τους. Αψηφούσε τις
κακολογίες και έβαζε σε κίνδυνο την υπόληψη και την ζωή του για να μπορώ να
συζητά μαζί τους και να τις πείθει να επιστρέψουν στην ηθική ζωή.
Ό βιογράφος του αναφέρει ότι ό άγιος ζούσε σε τέλεια ένωση με
τον Θεό κι αυτό τον βοηθούσε να νικά τις ανθρώπινες επιθυμίες. Κι ενώ τον
συμβούλευαν να αποφεύγει την επικοινωνία με τις κοινές γυναίκες, ό Νικόδημος
επιθυμούσε να αναστήλωση σ' αυτές την «εικόνα του Θεού». Μοίραζε ψωμί κι όποια
ποσά έφθαναν στα χέρια του στους φτωχούς και στις πόρνες με την ελπίδα ότι θα
εγκατέλειπαν το αμαρτωλό επάγγελμα τους, μιμούμενος έτσι το ίδιο έργο σε
προηγούμενους αιώνες.
Το έργο του αγίου Νικόδημου μεταξύ των παραστρατημένων
γυναικών είχε τόση επιτυχία πού κυριολεκτικά εξαγρίωσε τούς μαστροπούς πού
έχασαν τα κέρδη του. Μια μέρα, λοιπόν, πού ό άγιος μιλούσε με τις γυναίκες
αυτές, τον πλησίασαν, έβγαλαν τα σπαθιά τους και τον κατεπλήγωσαν. Ό άγιος
πληγωμένος βαρειά κατάφερε να φθάση περπατώντας μέχρι την πύλη του μοναστηριού,
αλλά ό ηγούμενος αρνήθηκε να τον δεχθή. Έτσι, πέθανε έξω από το μοναστήρι και
ετάφη λίγο πιο πέρα από αυτό.
Αργότερα έγινε ανακομιδή του λειψάνου του και
έπανετάφη με εκκλησιαστικές τιμές στην γενέτειρά του Βέροια. Μετά παρέλευση δεκαετίας ανέβλυσε μύρο και τότε διαπιστώθηκε η αγιότης
του. Όταν ηγουμένευσε στη Μονή, ο μαθητής του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά, ο
Όσιος Φιλόθεος ο Κόκκινος (βλέπε 11 Οκτωβρίου),
συνέγραψε το βίο του. Οι αλλεπάλληλες καταστροφές των τόπων δε διέσωσαν
το λείψανό του, αλλά ούτε και την ακριβή θέση της Μονής Φιλοκάλλους.
Περί του βίου του Οσίου Νικοδήμου του Βερροιέως:
Γ. Χιονίδη, "Ο Βεροιώτης μοναχός και Όσιος Νικόδημος ο νέος της Θεσσαλονίκης (13ος-14ος αι.) και τα σχετικά προβλήματα", Μακεδονικά 22(1982)
.jpg)
