ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ
ΕΠΙ ΤΗι ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ 2022
ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ,
ΦΑΛΗΡΟΥ, ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ ΚΑΙ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΡΕΝΤΗ
Σ Ε Ρ Α Φ Ε Ι Μ
ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΙΕΡΟΝ ΚΛΗΡΟΝ & ΤΟΝ ΦΙΛΟΧΡΙΣΤΟΝ ΛΑΟΝ
ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΙΑΣ ΑΥΤΟΥ
Τέκνα μου αγαπητά,
«Ουδείς προστρέχων επί σοι, κατησχυμμένος από σου εκπορεύεται, αγνή Παρθένε Θεοτόκε, αλλ’ αιτείται την χάριν, και λαμβάνει το δώρημα, προς το συμφέρον της αιτήσεως».
«Μα κάνει η Παναγία θαύματα στους καιρούς μας;» θα αναρωτηθούν πολλοί από εμάς, κι η ψυχή μας θα γεμίσει αμφιβολία, κι ο νούς μας θα τρέξει σε καταστάσεις πονηρές και κίβδηλες, κι η ύπαρξή μας, που λαχταρά του Θεού το θαύμα, θα μείνει στερημένη και απογοητευμένη στους φόβους της και στα αδιέξοδά της.
Για να απαντήσουμε λοιπόν στο ερώτημα αν η Θεοτόκος θαυματουργεί στις ημέρες μας θα πρέπει πρώτα να κατανοήσουμε τι είναι το θαύμα.
Ζούμε σ’ ένα κόσμο που κάποια πράγματα μοιάζουν φυσικά και ακλόνητα. Νόμοι και κανόνες φυσικοί διέπουν την πλάση. Πίσω από αυτά ο άνθρωπος δύναται να διακρίνει το χέρι του Δημιουργού, που έπλασε τα πάντα «καλά λίαν». Την ίδια όμως στιγμή μπορεί κανείς να διακρίνει πως στον καλό αυτόν κόσμο υπάρχουν και η φθορά, και η ασθένεια, και ο πόνος, και η αδικία, και το σκοτάδι, και η κακότητα. Με μια κουβέντα στον κόσμο αυτό υπάρχει και ο θάνατος.
Όλα τούτα δεν τα δημιούργησε ο Θεός, αλλά είναι αποτελέσματα της απουσίας του Θεού από τον κόσμο. Μιάς απουσίας που «επέβαλλε» στο Θεό ο άνθρωπος με την ελευθερία του. Η διήγηση του βιβλίου της Γενέσεως για την πτώση του Αδάμ και της Εύας δεν μιλά μόνο για την έξωση των πρωτοπλάστων από τον Παράδεισο, αλλά ταυτόχρονα αποκαλύπτει την αξίωση του ανθρώπου να εξωθεί ο Θεός από τον κόσμο.
Ο Θεός δεν μπορεί να σταματήσει να αγαπά τον άνθρωπο και όλα τα δημιουργήματά Του. Τούτο σημαίνει πως ο Θεός δεν αποσύρεται κατ’ απόλυτο τρόπο από τον κόσμο, αλλά αφήνει στον άνθρωπο το χώρο που διεκδικεί συνεχίζοντας να συγκρατεί το σύμπαν. Γι’ αυτό στον κόσμο αισθανόμαστε άλλοτε την απουσία του Θεού, και άλλοτε την παρουσία Του. Στο κενό αυτό της απουσίας εισχωρεί το σκοτάδι στον κόσμο, η αδικία, ο πόνος, η ασθένεια και τελικά ο θάνατος. Κι όλα τούτα εμείς οι άνθρωποι τα λέμε και τα ονομάζουμε φυσικά, γιατί είναι βέβαιο πως στο βίο μας θα συναντηθούμε με αυτά. Όμως στην πραγματικότητα τούτες οι καταστάσεις αποτελούν διασάλευση της φυσικής τάξεως, είναι αποκλίσεις από το θέλημα του Θεού, είναι οι οδυνηρές επιπτώσεις της δήθεν αυτοθέωσης του ανθρώπου.
Η απάντηση του Θεού στο ανθρώπινο δράμα δίδεται με ένα θαύμα. Είναι το θαύμα της Ενανθρωπήσεως του Υιού του Θεού. Η Θεοτόκος Μαρία δέχεται στα σπλάχνα της το Θεό Λόγο. Το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος λαμβάνει την ανθρώπινη φύση, για να καταργήσει το χάσμα μεταξύ Θεού και ανθρώπου, για να ενώσει τα διεστώτα, για να καταπατήσει το κακό, για να καταργήσει το θάνατο.
Τούτο είναι το μέγα Θαύμα κι από εκεί απορρέει κάθε θαυμαστή ευεργεσία του Θεού προς τον άνθρωπο. Γιατί όταν ο άνθρωπος σχετιστεί με το Θεό, βιώνει μια νέα φυσική τάξη. Ζεί στη γη με την προοπτική του ουρανού. Αδικείται από το κακό, αλλά δικαιώνεται από το Σταυρό. Πονά από την ασθένεια, αλλά βρίσκει παρηγορία και νόημα μέσα από τη δοκιμασία. Γνωρίζει το βιολογικό θάνατο, μα περνά στη ζωή της αιωνιότητας που δεν τη σκιάζει οδύνη, λύπη ή στεναγμός.
Το θαύμα για την Εκκλησία είναι Χριστοκεντρικό γεγονός και όχι απλά μια παραδοξότητα, μια έκτακτη ευεργεσία, μια υπέρβαση των φυσικών νόμων. Το θαύμα είναι αποτέλεσμα της καινής πραγματικότητας που εισάγει στην ανθρωπότητα ο Σωτήρας Χριστός. Είναι ένας νέος τρόπος ζωής απαλλαγμένος από το κεντρί του θανάτου.
Ο Χριστός κατά την επίγεια παρουσία Του δίνει το φως σε τυφλούς, κινητοποιεί παραλύτους, καθαρίζει λεπρούς, ανασταίνει κεκοιμημένους. Υπάρχουν όμως κι άλλοι που ζούν το θαύμα της παρουσίας Του χωρίς να θεραπεύεται το σώμα τους, αλλά η πληγωμένη τους ψυχή. Ο Ιησούς συγχωρεί μετανοημένους, συναναστρέφεται με ξένους, συνομιλεί με αμαρτωλούς, συναντάται με μοναχικούς, μοιράζεται το τραπέζι με πεινασμένους για αλήθεια. Όλες τούτες οι πράξεις μαρτυρούν τον ερχομό της Βασιλείας του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Όλα τούτα τα έργα αποτελούν το θαύμα της ενότητας της Θείας και της ανθρώπινης φύσεως στο πρόσωπο του Χριστού.
Μετά την Ανάσταση και την Ανάληψη του Κυρίου τα θαύματα ενεργούνται εντός της Εκκλησίας πρωτίστως μυστηριακά και λατρευτικά. Γιατί είναι μεγάλο θαύμα η αναγέννηση ενός ανθρώπου με το Βάπτισμα, και η συγχώρεση με την Εξομολόγηση, και η ένωση του άνδρα και της γυναίκας με το γάμο, και ο αγιασμός με τη θεία Κοινωνία. Όλοι οι πιστοί έχουμε δεχθεί το θαύμα μέσα στην εκκλησιαστική μας ζωή.
Σε αυτό το Χριστοκεντρικό ορίζοντα μπορεί να κατανοήσει κανείς και τα επιμέρους θαύματα που μπορούν να συμβούν στη ζωή των ανθρώπων. Ο Χριστός συναντά το κάθε πρόσωπο με ένα μοναδικό τρόπο, καλώντάς το σε σχέση αληθινή και αγαπητική. Και τούτη η σχέση μεταμορφώνει τον όλο άνθρωπο, την ψυχή και το σώμα του. Κι ο άνθρωπος αποκαθίσταται υγιής, άλλοτε με την θεραπεία, άλλοτε με την παρηγοριά, άλλοτε με την ελπίδα, άλλοτε με την εσωτέρα χαρά που δεν μπορεί καμιά ασθένεια και κανένας πειρασμός να την κάμψουν. Με αυτούς και με μύριους άλλους τρόπους το θαύμα υπάρχει μέσα στην Εκκλησία ως βίωμα και εμπειρία, ως γεγονός φυσικό και υπερφυσικό, ως θεία ενέργεια και φως άκτιστο.
Ο κάθε πιστός που πονά ζει το θαύμα της συμπόρευσης του Χριστού μαζί του. Ο πόνος του είναι πόνος Χριστού, μα και πόνος της Εκκλησίας, πόνος του κάθε χριστιανού. Κανείς δεν είναι πλέον μόνος. Η προσευχή της Εκκλησίας δε σταματά ποτέ να εκζητεί το θαύμα. Και τα αιτήματα των πιστών πάντα εισακούονται από το Θεό της αγάπης, ο οποίος παίρνει τον πόνο και τον κάνει οδό σωτηρίας, παρέχοντας στον καθένα αυτό που αληθινά χρειάζεται.
Στις μέρες μας πολλοί μιλούν για θαύματα, μα αυτά που ονομάζουν ως τέτοια, απέχουν πολύ από το να είναι η ζωτική ενέργεια του Θεού που θεραπεύει τον κόσμο.
Γιατί δεν είναι το θαύμα μια πράξη μαγική. Γιατί δεν είναι το θαύμα μια συνναλλαγή εμπορική. Γιατί δεν είναι το θαύμα ένα ρουσφέτι θεικό. Γιατί δεν είναι το θαύμα δεξιότητα ανθρώπων ικανών. Γιατί δεν είναι το θαύμα θέαμα για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Γιατί δεν είναι το θαύμα διαφημιστικό προιόν. Γιατί δεν είναι το θαύμα καταναγκασμός στην πίστη.
Αν θέλουμε να γνωρίσουμε το θαύμα στις πραγματικές του διαστάσεις πρέπει να προστρέξουμε στο πρόσωπο της Παναγίας μας. Εκείνη μπορεί να μας διδάξει ποιο θαύμα είναι γνήσιο, και ποιο κίβδηλο και ψευδές.
Η Θεοτόκος είναι εκείνη που βρέθηκε στο επίκεντρο του θαύματος της ενανθρωπήσεως του Υιού του Θεού. Εκείνη είπε το μεγάλο «ναί» για να σαρκωθεί ο Χριστός κατά τον Ευαγγελισμό, εκείνη έγινε η Χώρα του Αχωρήτου, εκείνη γέννησε τον σαρκωμένο Λόγο.
Η Θεοτόκος είναι εκείνη που έζησε ταπεινά κοντά στο Χριστό ακολουθώντας ταπεινά την εκπλήρωση του σχεδίου της θείας οικονομίας. Είδε τον Υιό και Θεό Της να διδάσκει, να θεραπεύει, να τρέφει, να παρηγορεί, να παθαίνει, να σταυρώνεται, να δέχεται ταφή, να ανασταίνεται. Έζησε το θαυμαστό βίο του Υιού της εν σιωπή και εν προσευχή. Δεν επεδίωξε κάτι να οικειοποιηθεί, δεν αιτήθηκε κάτι για την ίδια, δεν διεκδίκησε μερίδιο τιμής και δόξης.
Η Θεοτόκος είναι εκείνη που δέχθηκε ως πρόσωπο τους καρπούς της Αναστάσεως που ο Υιός της επιφυλάσσει για κάθε άνθρωπο. Γιορτάζουμε σήμερα την Κοίμηση της Θεοτόκου, μα και το μεγάλο θαύμα της Μεταστάσεως. Ο Χριστός λαμβάνει την ψυχή της Αγίας Μητρός Του κατά την εκδημία Της. Στην αγκάλη του κρατά την πάναγνη ψυχή της Κυρίας των Αγγέλων και των ανθρώπων. Όμως και το σώμα της Παναγίας μας δεν αφήνεται στην φθορά και στη σήψη. Ο Σωτήρας Χριστός το ανασταίνει, ώστε η Παναγία να γίνει η πρώτη που θα ζήσει το θαύμα της απόλυτης κατάργησης του θανάτου.
Η Θεοτόκος μας μυσταγωγεί στο θαύμα, ως γεγονός σωτηριολογικό, που αγγίζει όλη την ανθρώπινη ύπαρξη. Και οι πιστοί προστρέχουμε στη Μάνα μας την Παναγιά και ζητούμε άλλοτε με επίγνωση κι άλλοτε με αφέλεια, εκείνα που η ψυχή μας λαχταρά. Μα εκείνη κανέναν δεν παραθεωρεί, κανέναν δεν αποπαίρνει. Σκύβει στα προβλήματά μας, στις μπερδεμένες μας αντιλήψεις, στους πόνους και τις αδυναμίες μας και τα προσλαμβάνει και τα δέχεται. Προσεύχεται για μας, αιτείται αδιάλειπτα για τον καθένα μας, λαλεί στον Υιό Της λόγους γλυκούς που αποσκοπούν στη σωτηρία μας.
Γι’ αυτό κι εμείς προσερχόμαστε σήμερα στους Ναούς δίνοντας τη μαρτυρία στον κόσμο: «Ναί, και σήμερα γίνονται θαύματα. Ναί, η Κυρά μας η Παναγιά θαυματουργεί. Όλοι μας έχουμε δεχθεί γεγονότα θεία και θαυμαστά. Δεν μιλούμε για εκείνα που θα συναντήσετε στο facebook και στο viber. Σας μιλούμε για εκείνα που ενεργούνται στα βάθη της ψυχής μας αγγίζοντας το σώμα μας, τις αδυναμίες μας, τις αμαρτίες μας, τις σχέσεις μας, τα έργα μας και τη ζωή μας ολόκληρη. Κι αν υπάρχουν κάποιοι που καπηλεύονται το θαύμα, τούτο δεν σημαίνει πως έπαυσε να υπάρχει».
Ευχόμαστε σε όλους να γίνουμε μέτοχοι και μάρτυρες του θαύματος της σωτηρίας που ο Ιησούς Χριστός κομίζει στον καθένα από εμάς, διά των πρεσβειών της Αγίας Μητρός Του, της Κυρίας Θεοτόκου της προστάτιδος και εφόρου του κόσμου όλου, μα και της τοπικής μας Εκκλησίας, η οποία έχει δεχθεί επανειλημμένα την αρραγή προστασία Της.
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!
Με όλη μου την αγάπη
Ο Μ Η Τ Ρ Ο Π Ο Λ Ι Τ Η Σ Σ Α Σ
† ο Πειραιώς ΣΕΡΑΦΕΙΜ
