Δρ Χαραλάμπης Μ. Μπούσιας,
Μέγας Υμνογράφος της των Αλεξανδρέων Εκκλησίας
Η Παναγία μας είναι η καταφυγή μας στις δυσκολίες, το εξιλαστήριό μας. Σε κάθε δύσκολη περίσταση όλοι μας καταφεύγουμε στην χάρη της με εμπιστοσύνη και τις επαναλαμβάνουμε ολόθερμα το Τροπάριο του Παρακλητικού της Κανόνος:
Προς τινα καταφύγω άλλην, αγνή, που προσδράμω λοιπόν και σωθήσομαι, που πορευθώ; Ποίαν δε εφεύρω καταφυγήν, ποίαν θερμήν αντίληψιν, ποίαν εν ταίς θλίψεσι βοηθόν; Εις σε μόνην ελπίζω, εις σε μόνην καυχώμαι και επί σε θαρρών κατέφυγον.
Στην ζωή της Παναγίας μας, συναντούμε δυό μοναδικές υπερβάσεις. Σ’ αυτές βλέπουμε να ξεπερνώνται οι νόμοι της φύσεως και να λειτουργούν οι έκτακτοι νόμοι του θαύματος. Γι’ αυτό και εκστατικός ο ποιητής της Ακολουθίας της Μεταστάσεώς της γράφει: «Νενίκηνται της φύσεως οι όροι εν σοι, Παρθένε Άχραντε». Αυτές οι δύο υπερβάσεις αποτελούν και τα μεγαλεία της Παναγίας μας, αποτελούν τα παράδοξα με τα οποία στόλισε ο Θεάνθρωπος Υιός της την ταπεινή και πάναγνη Κόρη της Ναζαρέτ.
Στην ενάτη ωδή του Κανόνος της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, της οποίας προαναφέραμε τους πρώτους στίχους, συνοψίζονται και οι δύο υπερβάσεις της φύσεως στο πρόσωπο της Θεοτόκου. Λέει αυτό:
Νενίκηνται της φύσεως οι όροι εν σοι, Παρθένε άχραντε· παρθενεύει γαρ τόκος και ζωήν προμνηστεύεται θάνατος. Η μετά Τόκον παρθένος και μετά θάνατον ζώσα, σώζοις αεί, Θεοτόκε,την κληρονομίαν σου, δηλαδή, Παρθένε άχραντε, νικήθηκαν στο πρόσωπό σου οι φυσικοί νόμοι, γι’ αυτό, εσύ, που μετά τον τοκετό του παρένειμες παρθένος και μετά τον θάνατό σου ζεις αιώνια ας σώζεις με τις πρεσβείες σου την κληρονομία σου, όλο το ανθρώπινο γένος μας.
Πως όμως η Θεοτόκος μπορεί να σώζει με τις πρεσβείες της το γένος μας; Αγαπητοί μου, όπως υπάρχουν στα Μοναστήρια μας ακοίμητες κανδήλες, έτσι υπάρχει και στα διαμερίσματα του ουρανού η ακοίμητη κανδήλα της Θεοτόκου μας. Αυτή δεν κοιμάται· είναι ακοίμητη κανδήλα πρεσβειών προς το Μονογενή της. Μας το τονίζει άλλωστε και το Κοντάκιο της εορτής της: «Την εν πρεσβείαις ακοίμητον Θεοτόκον». Η Παναγία μας βρίσκεται πάντοτε σε κατάσταση ετοιμότητος. Περιμένει να μεταφέρει τις ικεσίες μας στον Υιό της και Θεό μας. Και οι πρεσβείες της αποτελούν την καλύτερη προστασία μας.
Η Παναγία μας είναι των Χριστιανών η προστάτις. Και τούτο γιατί όλοι μας αισθανόμαστε αδύνατοι. Προστασία ζητάει το κράτος από τις μεγάλες δυνάμεις, αλλά πολλές φορές γελιέται. Προστασία ζητάει η οικογένεια από το κράτος, αλλά τις περισσότερες φορές μάταια. Προστασία ζητούν οι πολίτες από τους νόμους, που όμως πολλές φορές μεροληπτούν. Προστασία ζητάει ο άνθρωπος από τους συνανθρώπους του, αλλά απογοητεύεται. Προστασία ζητάμε όλοι μας επίσης από τα στοιχεία της φύσεως, που όμως αυτά ακολουθούν τον αιώνιο νόμο τους αμίληκτα. Ποιος, λοιπόν, μπορεί να προστατεύσει όλους μας και μάλιστα με βεβαιότητα, με σιγουριά; Οξύ το πρόβλημα της προστασίας, αφού όλοι μας κατά καιρούς αισθανόμαστε απροστάτευτοι. Απροστάτευτοι εκτός των άλλων και στις αρρώστιες μας, στους σεισμούς, στους κυκλώνες, στους κεραυνούς, στους πειρασμούς της ζωής. Κινδυνεύουμε σωματικά και πνευματικά. Μοιάζουμε σαν να βρισκόμαστε στην πρώτη γραμμή του μετώπου, όπου οι σφαίρες πέφτουν βροχή γύρω μας και εμείς παραμένουμε ακάλυπτοι. Θέλουμε κάλυψη, θέλουμε προστασία, θέλουμε σκέπη. Αυτή την κάλυψη μας την προσφέρει η Παναγία. Δίκαια λοιπόν ο υμνογράφος την ονομάζει «Προστασίαν των Χριστιανών ακαταίσχυντον». Μας προστατεύει από τις θλίψεις η Παναγία μας, μας μετασχηματίζει τον πόνο σε χαρά, μας λυτρώνει από τους πειρασμούς, μας διασφαλίζει από τα αιώνια βάσανα. Το γνωρίζουμε αυτό εμείς οι Χριστιανοί, γι’ αυτό και την παρακαλούμε να μας σώσει: «Αντιλαβού μου και ρύσαι των αιωνίων βασάνων» της λέμε. Μπορεί η Παναγία μας να μας λυτρώσει. Έχει τον τρόπο της να μας οδηγήσει στην μετάνοια, να μας βοηθήσει να ανεβούμε την κλίμακα των αρετών και να φθάσουμε στην απάθεια. Έχει την δύναμη με την μητρική της παρρησία να κατευνάσει την οργή του Υιού της και Θεού μας, ώστε να γίνει ίλεως και να υπερνικήσει το έλεός Του την δίκαιη Κρίση Του. Άλλωστε «αφού «κατακαυχάται έλεος κρίσεως» (Ιάκ. β΄ 13) και θέλει ο Θεός μας «πάντας ανθρώπους σωθήναι και εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν» (Α΄ Τιμ. β΄ 4 ) είμαστε βέβαιοι ότι αν αγωνισθούμε νόμιμα και αδιάκοπα το έλεος του Κυρίου μας με τις πρεσβείες της Παναγίας μας θα μας καλύπτει μέχρι που θα βρεθούμε κοντά της, για να απολαύσουμε τα αγαθά του ουρανού, «α ητοίμασε Κύριος τοις αγαπώσιν αυτόν» (Α΄ Κορ. β΄ 9).
