Κατά την Γερμανική Κατοχή ο γερο-Μελέτιος με ηρωικό φρόνημα, εύσπλαχνη διάθεση προς τους καταδιωκομένους και με κίνδυνο της ζωής του έκρυψε και φυγάδευσε πολλούς Έλληνες και Άγγλους.
Δύο φορές τον συνέλαβαν οι Γερμανοί, αλλά τους ξέφυγε.
Πολλοί από αυτούς που βοήθησε αργότερα του έγραψαν ευχαριστήριες επιστολές, ενώ ένας Άγγλος Αξιωματικός τον πήρε και τον φιλοξένησε στην Αγγλία, για να τον ευχαριστήση που του έσωσε την ζωή.
Άλλα ποτέ του δεν έκανε λόγο γι’ αυτά ούτε και στον υποτακτικό του.
Τον ρωτούσαν τα παιδιά της Σχολής [της Αθωνιάδας Σχολής]:
– Γέροντα, πως τους ξεφύγατε τους Γερμανούς;
– Είχα τον τρόπο μου, απαντούσε.
Ρωτούσαν τον π. Κοσμά να τους πη για την δράση του και απαντούσε:
-Α, δεν ξέρω, δεν μιλάει γι’ αυτά. Να, πες τον για μουσικά και αμέσως θα
σηκωθή· και γυρίζοντας στον Γέροντα που ήταν κλινήρης και βογγούσε, του
είπε δοκιμαστικά:
– Γέροντα το καλογέρι θέλει να διαβάσετε μουσικά.
Και ο Γέροντας πετάχτηκε απ’ το κρεβάτι και γυρίζοντας στον μαθητή ρωτούσε:
– Πού είναι το μουσικό [το βιβλίο], φέρτο μωρέ.
Από το βιβλίο «Από την ασκητική και ησυχαστική αγιορείτικη παράδοση», Άγιον Όρος 2011.