Στις όχθες του ποταμού Μπίστριτσα, στους πρόποδες των απότομων πλαγιών του βουνού Προκλέτγιε, σ’ ένα μέρος πανέμορφο, δασώδες και με άφθονα νερά, ίδρυσε ο Άγιος Βασιλέας Στέφανος του Ντέτσανι τη Μονή του Χριστού Σωτήρος. Πρόκειται για ένα από τα πιο μεγαλοπρεπή κληροδοτήματα της πλούσιας πνευματικής και οικοδομικής κληρονομιάς της δυναστείας των Νέμανιτς. Στα μαρμάρινα τείχη της, στις όμορφες τοιχογραφίες και τα αγάλματα της, βρίσκεται αποτυπωμένο ένα σημαντικό μέρος της ιστορικής μνήμης και της πνευματικής ταυτότητας του σερβικού λαού.
Πλήθος γραπτών πηγών του μεσαίωνα, διασώζουν περιστατικά από το βίο του Αγίου Βασιλέα, καθώς και πληροφορίες για το κτήριο, αλλά και τον τρόπο κτισίματος και διαρρύθμισης της μονής του Ντέτσανι. Επίσης, από πληθώρα εγγράφων και κειμένων γραμμένων στα σερβικά, τουρκικά και άλλες γλώσσες, μαθαίνουμε την μεταγενέστερη τύχη μοναστηριού, το οποίο γνώρισε συχνές επιθέσεις και λεηλατήσεις, ανακαινίσεις και παροχή προνομίων, μένοντας πάντα ζωντανός μάρτυρας της αιματηρής ιστορίας των Βαλκανίων.
.jpg)
