Περιήγηση στον Πανίερο Ναό της Αναστάσεως των Ιεροσολύμων από τον μακαριστό Γέροντα Φιλόθεο Ζερβάκο...

 

Την Μεγάλη Δευτέρα και Μεγάλη Τρίτη, 8 και 9 Απριλίου, παρακολούθησα την Ιερή Ακολουθία του Νυμφίου στο Καθολικό. Ήταν κατανυκτικώτατα. Χοροστάτησε ο Μακαριώτατος Πατριάρχης, ενώ για τις Προηγιασμένες Λειτουργίες πήγαινα στον Ναό του Αγίου Κωνσταντινου.

   Τις δύο αυτές ημέρες με οδηγό τον Πανοσιώτατο Ιερομόναχο Θεοφύλακτο και έναν Διάκονο του Πατριαρχείου προσκύνησα στα διάφορα Προσκυνήματα εντός του Ναού. Το πρώτο είναι η Αγία Αποκαθήλωση.

   Καθώς μπαίνουμε από την Αγία Αυλή στον Άγιο Ναό, μόλις φθάσουμε στην Μεγάλη Πύλη του Ναού, αμέσως αντικρίζουμε την Αγία Αποκαθήλωση. Η Πύλη του Ναού ύψους 5 μέτρων και πλάτους 3.50μ., είναι κατασκευασμένη από ξύλο οξυάς και κυπαρισσόξυλο.  Εσωτερικά καλύπτεται με σιδερένιες πλάκες και εξωτερικά με πλάκες από ξύλο καρυδιάς, καλά συνενωμένες. Τα δύο ρόπτρα της είναι σιδερένια και αρχαία. Στο δεξί υπάρχει η εξής επιγραφή, στα αραβικά: «Απόλαυσε τον πόθο σου, προσκυνητή· είσελθε στην χαρά του Κυρίου, στον πολύφωτο ουρανό».  Στο αριστερο: « Εισέλθετε, ξένοι, στις αυλές του Κυρίου, στον Τάφο της ζωής, όπου σκηνώνει η χάρη και αφθονεί το ευλογημένο φως». Υπάρχει και άλλη Πύλη στα ανατολικά που έχει κλεισθεί από τον Σαλαδίνο.

   Και οι δύο Πύλες έχουν από τα δύο μέρη έντεκα κίονες, λευκού και πράσινου μαρμάρου. Ένας από τους κίονες είναι σχισμένος. Από την παράδοση γνωρίζουμε πως το 1549 οι Αρμένιοι δωροδόκησαν τους διοικητές της πόλεως και κατάφεραν να εκδιώξουν τους Ορθοδόξους από τον Πανάγιο Τάφο για να κάνουν εκείνοι την τελετή του Αγίου Φωτός. Καθως όμως στεκόταν ο δικός μας Πατριάρχης με τους υπόλοιπους Ορθοδόξους κοντά στον κίονα, σχίσθηκε ο κίονας, βγήκε το Φως από τον κίονα και ο Πατριάρχης μας άναψε τις λαμπάδες. Βλέποντας κάποιος Οθωμανός αυτό το θαύμα, πήδηξε από ένα εξώστη στην Αγία Αυλή φωνάζοντας: είμαι χριστιανός.

   Στο ανώφλι της Αγίας Πόρτας είναι έντεχνα σκαλισμένες η Έγερση του Λαζάρου, η Βαϊοφόρος, ο Ιερός Νιπτήρας και ο Μυστικός Δείπνος. Πάνω στην κλεισμένη Πύλη βρισκόταν άλλοτε η ψηφιδωτή εικόνα της Θεοτόκου για την οποία αναφέρεται στον βίο της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας. Σώζονται ακόμα λείψανα της εικόνας.

   Τα κλειδιά της Αγίας Πύλης τα κατέχει διαδοχικά προνομιούχα οικογένεια Οθωμανών. Από την Αγία Πύλη προχωρώντας λίγα βήματα, βρισκόμαστε στην Αγία Αποκαθήλωση. Στον τόπο όπου ο Ιωσήφ ο από Αριμαθαίας και ο Νικόδημος με τις Μυροφόρες κατέβασαν από το ξύλο το σώμα του Ιησού, το άλειψαν με μύρα, το τύλιξαν σε σεντόνι και το έβαλαν στο καινούργιο μνημείο.

   Σ' αυτόν τον σεπτό τόπο υπάρχει μία μαρμάρινη πλάκα. Εξέχει λίγο από το έδαφος και φέρει στις άκρες των πλευρών της, στα ελληνικά, τον εξής ύμνο: «Ο ευσχήμων Ιωσήφ από του ξύλου καθελών το άχραντο Σου Σώμα...».

    Δώδεκα ορειχάλκινα μανουάλια υπάρχουν στα δύο μέρη της πλάκας, από τα οποία τα 4 ανήκουν στους Ορθοδόξους, τα 4 στους Λατίνους και τα 4 στους Αρμένιους. Επίσης, και από τις κανδήλες που κρέμονται οι 5 ανήκουν στους Ορθοδόξους. Το Προσκύνημα αυτό ανήκει στους Ορθοδόξους. Γονατίζουμε και ασπαζόμαστε τον τόπο. 

   Προχωρώντας 5 βήματα δυτικά, βλέπουμε μάρμαρο περιφραγμένο με σιδερένιες κιγκλίδες, το οποίο ανήκει στους Αρμενίους. Σ' αυτόν τον τόπο στεκόταν η Θεοτόκος, ο αγαπημένος μαθητής Ιωάννης και άλλες γυναίκες που κοιτούσαν την Στάυρωση. (Λουκά, κγ' ,49).

   Από εκεί προχωρώντας λίγα βήματα βόρεια, περνάμε ανάμεσα από τεράστιους στύλους και βρισκόμαστε σ' έναν στρογγυλό ευρύχωρο τόπο, αμφιθεατρικού σχήματος. Ο τόπος αυτός καλύπτεται με μεγαλοπρεπή τρούλο, γαλάζιου χρώματος και εξαίσιας τέχνης. Δεκαοκτώ κολοσσιαίοι κίονες υποβαστάζουν τον μεγάλο αυτό τρούλο, στο κέντρο του οποίου βρίσκεται το Άγιο Κουβούκλιο με τον Τάφο του Σωτήρα μας Ιησού Χριστού.   

Γέροντος Φιλοθέου Ζερβάκου, Μέγα και θαυμαστόν προσκύνημα εις Παλαιστίνην καί Σινά.