Φώτιος ο Μέγας - Επιστολή προς Βούλγαρον Ηγεμόνα (Αποσπάσματα) ΙΒ΄ Μέρος

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

Προσευχή και λατρεία

38. Εσύ πάντως πρόσεξε επιμελώς, για να μη είσαι μόνο ακροατής, αλλά και εκτελεστής των καλών και αξιέπαινων πράξεων. Και σ' αυτό το μέρος θα αρχίσωμε από τα θεία. Η προσευχή λοιπόν συνάπτει και εξοικειώνει με τον Θεό, διότι είναι ένθεος συνομιλία και συνάφεια νοερά με το κάλλιστο και πολυτιμότατο όλων των αγαθών, από το οποίο προέρχεται κάθε ουσίωσις και συντήρησις, κάθε πρόνοια και χορηγία αγαθών, κάθε τελειότης και κάθαρσις παθών. Ώστε και κανένα άλλο κέρδος να μη απέρρεε από την προσευχή, θα αρκούσε και αυτό μόνο του για τους φιλόθεους και τους φιλοθεάμονες του αγαθού αντί κάθε άλλης ευφροσύνης, και κάθε μακαριότητας και ευτυχίας στον βίο. Όταν πάλι λαμβάνωμε δι' αυτής και άφεσι αμαρτιών και εξασφαλίζωμε τις αγαθοειδείς και τελειοποιούς δωρεές με τα άλλα αιτήματα, όσα συμφέρουν, και γινώμαστε άξιοι ν' ανταμείβωμε τον ευεργέτη με την ευχαριστία μας για τις ανέκφραστες πράξεις και δωρεές του προς εμάς, και μάλιστα να του προσφέρωμε σαν απαρχές της νοεράς μας δοξολογίας και λογικής ουσιώσεως τις κινήσεις του νού και τις δοξολογίες κατ' αυτήν την προσευχή• όταν λοιπόν στην προσευχή συμπεριλαμβάνωνται τόσο πολλά και μεγάλα, πως δεν χρειάζεται να επιδιδώμαστε σ' αυτήν πρόθυμα, να την αγαπούμε και ν' ασχολούμαστε με αυτήν;

39. Εσύ λοιπόν να προσεύχεσαι διαπαντός με ευχές κατ' ιδίαν και μόνος σου προς τον Θεό, αλλά να προσεύχεσαι και μαζί με το πλήθος και φανερά. Και με τα δύο είδη, όταν τελούνται θεοφιλώς είναι δυνατό ν' αποδίδεται η ευσέβεια• όσο δε το πρώτο υπερτερεί σε καθαρότητα διανοίας, τόσο το δεύτερο προσκαλεί σε μίμησι όσους βλέπουν. Το ένα συντελεί σε προσωπικό κέρδος, το άλλο ωφελεί και τους άλλους, των οποίων η σωτηρία και προκοπή είναι πάλι μεγάλη μαρτυρία της αρετής του άρχοντος.

40. Να οικοδομής ναούς στο όνομα του Θεού και των αγίων του σύμφωνα με τα εκκλησιαστικά θέσμια, και συνήθιζε τον λαό να εκκλησιάζεται σ' αυτούς, ώστε εξιλεώνοντας από κοινού το θείο και προσφέροντας κοινή δοξολογία, να οδηγούνται σε κοινή ομόνοια και να κερδίζουν κοινή σωτηρία και ωφέλεια.

41. Οι θυσίες της ιεράς λατρείας μας είναι ανατεθειμένες στους ιερείς• αν υπηρετής σ' αυτούς και προσφέρης προθύμως, διά μέσου αυτών θ' απολαύσης πολλήν ευεργεσία και χάρι. Θα μπορούσες μάλιστα και συ, αν θέλης να παρουσίασης μόνος σου ένα κάλλιστο και αγαπητότατο θύμα στο Θεό, προσφέροντάς του καθαρόν βίον και ορθότητα διανοίας.  

 πηγή