Σκέψεις ευλαβικές για έναν μεγάλο αλλά και άγνωστο Άγιο...

Με κατάνυξη τελέσθηκε χθές το βράδυ, στον Ιερό μας Ναό, Ιερά Αγρυπνία για την εόρτιο μνήμη του εν Αγίοις Πατρός ημών Μελετίου Πατριάρχου Αλεξανδρείας, του Πηγά.Είναι αλήθεια ότι ο Άγιος Μελέτιος Πηγάς, δυστυχώς είναι ένας άγνωστος Άγιος στους περισσότερους Νεοέλληνες. Στους περισσότερους από εμάς είναι άγνωστος ο βίος, οι αγώνες του υπέρ της Ορθοδοξίας και του σκλαβωμένου Γένους, η προσφορά του στην παιδεία και τα γράμματα των χρόνων της Τουρκοκρατίας. 

Το συνολικό έργο του και η προσφορά του, τον καθιστά επάξια ως ένα από τους Μεγάλους Διδασκάλους του Γένους, στα μαύρα χρόνια της δουλείας. 

Η θεολογική του προσφορά στους αγώνες εναντίον εκείνων, οι οποίοι επιθυμούσαν την πνευματική υποταγή του Γένους στην Δύση και τις αιρέσεις της, τον καθιστούν εφάμιλλο των παλαιών Πατέρων, του Μεγάλου Φωτίου, του Αγίου Μάρκου του Ευγενικού, του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά. 

Τα κηρύγματά του, όπως διασώζονται στην "Χρυσοπηγή Ευαγγελικής Διδασκαλίας", αποτελούν όχι μόνο διαχρονικές προσκλήσεις μετανοίας προς τους αναγνώστες τους αλλά και εξαίσια μνημεία της ελληνικής γλώσσας των χρόνων της δουλείας και ιδιαίτερα της περιόδου μεταξύ 16ου και 17ου αιώνος. Ολόκληρη η ζωή του ήταν αφιερωμένη στον Χριστό και την Ελλάδα. 

Μαχόταν με έναν διαφορετικό τρόπο υπέρ πίστεως και πατρίδος. Μετερρίζι του ήταν  ο άμβωνας της Παμμακαρίστου στην Κωνσταντινούπολη και το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας. Για όπλο δεν είχε καριοφίλι αλλά είχε το πλούσιο χάρισμα του λόγου που διέθετε και βεβαίως το συγγραφικό του τάλαντο. 

Δίπλα του, μαθήτευσε πλήθος λογίων και διδασκάλων του Γένους των Ορθοδόξων με ονομαστότερο όλων, των Ιερομάρτυρα Κύριλλο Λούκαρη. 

Παρά τα προσόντα και την ευφυΐα του, προτίμησε να μείνει δίπλα στον φτωχό και ταπεινωμένο Έλληνα ραγιά παρά να φύγει είτε για την Ευρώπη, είτε για τις Υπερβόρειες χώρες της Ρωσίας, για τις οποίες είχε λάβει πρόσκληση από τον ίδιο τον Τσάρο. 

Παρά το γεγονός λοιπόν, ότι ο Άγιος Μελέτιος Πηγάς κοιμήθηκε 220 χρόνια πριν την Επανάσταση του '21, επάξια μαζί με τον Πατροκοσμά και τόσους άλλους γνωστούς και αγνώστους διδασκάλους του Γένους, θεωρείται και αυτός ως ένας σπορέας και προάγγελος της Ελευθερίας του Γένους. Σε μορφές όπως του Αγίου Μελετίου Πηγά, του Αγίου Κυρίλλου Λούκαρη, του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου καί τόσων άλλων γνωστών και αγνώστων, οφείλουμε την Ορθόδοξη πίστη μας και το ότι είμαστε σήμερα Έλληνες. Ας δοξάσουμε λοιπόν τον Κύριο, που στα χρόνια αυτά της δουλείας μας χάρισε τις λαμπρές αυτές μορφές, που σαν πνευματικοί πατέρες μας προστάτεψαν από τους πνευματικούς κινδύνους που προέρχονταν τόσο από Ανατολών όσο και από Δυσμών. Οι λόγοι τους και τα συγγράμματά τους είναι και σήμερα πιο επίκαιρα από ποτέ. Ο Άγιος Μελέτιος Πηγάς αποτελούσε το δίχως άλλο για τα χρόνια της δουλείας, Φάρο Αλεξανδρινό. Ας ζητήσουμε τις πρεσβείες του και ας παραδειγματιστούμε από τον βίο και τους αγώνες του.

π. Δ. Μ.