Δρ Χαραλάμπης Μ. Μπούσιας,
Μέγας Υμνογράφος της των Αλεξανδρέων Εκκλησίας
Η γλυκύτατη προσμονή της Μεγάλης Εορτής των Χριστουγέννων, της Μητροπόλεως των Εορτών, όπως την επονομάζει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, επαναφέρει στην σκέψη μας τα λόγια της Γραφής: «Και αυτός προσδοκία εθνών» (Γεν. 49, 10).
«Ο λαός ο κείμενος εν σκότει ίδε φως μέγα· οι κατοικούντες εν χώρα και σκιά θανάτου φως λάμψει εφ’ υμάς» (Ησ. θ΄ 2), και αυτό το Φως που έλαμψε στην κτίση ήταν ο ενανθρωπήσας Λόγος του Θεού του Υψίστου, ο νοητός Ήλιος της δικαιοσύνης, ο οποίος «δι’ άκραν αγαθότητα και φιλανθρωπίαν» έλαβε το ανθρώπινο φύραμα, για να το φωτίσει, να το θεώσει και να το επαναφέρει στην αρχαία του δόξα, στην Βασιλεία των Ουρανών.
Προσδοκούσε ο κόσμος την ημέρα της απολυτρώσεως από τα δεσμά του θανάτου, όπως προσδοκά ο φυλακισμένος την ημέρα της αποφυλακίσεώς του, ο απόδημος την ημέρα της επιστροφής στην πατρίδα. Και η ημέρα αυτή ήλθε και χαρά γέμισε όλη την κτίση, όταν το απέριττο σπήλαιο της Βηθλεέμ δέχθηκε τον Ποιητή του ουρανού και της γης, τον Παμβασιλέα Χριστό. Αυτός ήλθε και συνένωσε ουρανό και γη, τότε πού Άγγέλοι δοξολογούσαν, ποιμένες αγραυλούσαν και Μάγοι του προσφέφεραν τίμια Δώρα. Οι στιγμές εκείνες,στιγμές μοναδικέςστήν ιστορία της σωτηρίας της ανθρωπότητος, είναι στιγμές που κατανύσσουν τις ψυχές των Χριστιανών στους αιώνες, όλων μας που ενώνουμε τις φωνές μας με την υμνωδία των Αγίων Αγγέλων ψάλλοντας: «Δόξα εν Υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη εν ανθρώποις ευδοκία» (Λουκ. β΄ 14).
Είκοσι αιώνες ήδη πανηγυρίζουμε την Γέννηση του Σωτήρος Χριστού και κάθε έτος αναμένουμε την χαρμόσυνη αυτήν εορτή με αμείωτο ζήλον και ενδιαφέρον. Η προσδοκία μας στρέφεται στην έλευση του Σωτήρα μας Χριστού και αναμένουμε τον φωτισμό και την θέωση μας σπεύδοντες, «εις το αναλύσαι και συν Αυτώ είναι» (Φιλιπ. α΄ 23). Η προσδοκία μας, όμως, συνοδεύεται από θεάρεστο βίωμα; Η ζωή μας, όπως η ζωή κάθε συνειδητού Χριστιανού, είναι χριστοκεντρική; Περιστρέφεται γύρω από τον Χριστό, όπως η γη γύρω από τόνήλιο; Γνωρίζουμε ότι, αν η συνεκτική, κεντρομόλος δύναμη που διατηρεί την περιστροφή της γης γύρω από τον ήλιο ατονήσει, τότε το σύμπαν θα διαλυθεί, γιατί η δύναμη αυτή, η οποία σταθεροποιεί το σύμπαν δεν μεταβάλλεται, δεν απορρυθμίζεται, δεν τροποποιείται. Κάθε μεταβολή και η ελαχίστη θα σημάνει το τέλος του κόσμου, αφού αυτή δεν προβλέπεται από τον νόμο της φυσικής, τον νόμο της Δημιουργίας.
Η ζωή μας εδώ στην γη είναι πεπερασμένη. Τελειώνει πολύ σύντομα, τόσο που δεν αντιλαμβανόμαστε πότε ορθρίζει η ημέρα και πότε νυκτώνει. Είμεθα φθαρτοί! Υποκείμεθα στην φθορά, μας αναμένει ο θάνατος, και, όμως, αντί να τρέχουμε να συναντήσουμε τον Λυτρωτή μας, τρέχουμε προς την αμαρτία, την οποία η συνέργεια του πονηρού θεοποίησε. Και, ενώ τρέχουμε προς την αμαρτία, ραθυμούμε στα πνευματικά, ατονεί η κεντρομόλος δύναμη, η οποία μας ενώνει με τον Ήλιο της Δικαιοσύνης, τον Χριστό μας, και κινδυνεύουμε από ώρας εις ώραν να χαθούμε στο χάος, ως διάττοντες αστέρες να σβήσουμε και να ευρεθούμε στο αιώνιο σκότος, όπου ποτέ δεν θα ορθρίσει ο ήλιος, να μας ζωογονήσει και να μας θερμάνει. Αλλοίμονό μας! Δεν ερχόμαστε σέ επίγνωση, ώστε να αναφωνήσουμε μετά του Παύλου: «Ταλαίπωρος εγώ άνθρωπος. Τις με ρύσεται εκ του σώματος του θανάτου αυτού;» (Ρωμ. ζ΄ 24).
Τις ολίγες δεκαετίες που έχει επιτρέψει ο Θεάνθρωπος Ιησούς να αγωνιζόμαστε στο στάδιο της παρούσης ζωής βλέπουμε και θλιβόμαστε για τις αλλαγές και τις αλλοτριώσεις του κόσμου και μάλιστα των Χριστιανών. Δυστυχώς, «η αγάπη εψύγη, η εγρήγορσις εμειώθη, η πίστις ητόνησεν». Ετοιμαζόμεθα να γιορτάσουμε Χριστούγεννα με απουσία του Βρέφους Ιησού. Δεν μεριμνούμε για την πνευματική τελειότητα, για την καθαριότητα της ψυχής μας, για νά βρεί τόπο να κατοικήσει ο Κύριός μας. Μεριμνούμε για τις υλικές απολαύσεις και παραμελούμε τις πνευματικές. Αντικαθιστούμε τον Ήλιο Χριστό με τις φωτεινές γιρλάνδες και τα φώτα στούς δρόμους και στα σπίτια μας. Προγραμματίζουμε τις εκδρομές, τις διασκεδάσεις, τις οινοποσίες, τα πλούσια γεύματα, την ενήδονη ζωή. Προγραμματίζουμε Χριστούγεννα χωρίς Χριστό. Το ταπεινό βρέφος της Βηθλεέμ δεν μας συγκινεί. Στα πρόσωπα των αδελφών μας δεν βλέπουμε τον ίδιο τον Κύριο. Δεν τον αγαπούμε. Μας ενδιαφέρει μόνον ο εαυτός μας και τις προσωπικές μας ανάγκες μόνον θεραπεύουμε. Όλος ο κόσμος περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό μας. Καταντήσαμε εγωκεντρικοί και όχι χριστοκεντρικοί. Αλλοίμονόν μας, θα εκτροχιασθούμε και με πάταγο θα ευρεθούμε στο πυρ το εξώτερο. Ας αγωνισθούμε η προσμονή μας να μας οδηγήσει σε έντονη παρουσία του Χριστού στην ζωή μας, με μέριμνα για την πνευματική μας ολοκλήρωση, με συμπάθεια προς τους πάσχοντες και εμπεριστάτους, με ευλάβεια προς το Θείο Βρέφος, τον Λυτρωτήν μας Ιησού, για να αναγεννηθούμε και να ζήσουμε σύμφωνα με το θέλημά Του. Η τροχιά της ζωής μας να είναι σταθερή γύρω από το Φως Του, «ίνα μη σκοτία ημάς καταλάβη» (Ιωάν. ιβ΄ 35), ώστε να ζούμε μέσαστό απρόσιτο φως της Θείας Χάριτος οδηγούμενοι χωρίς παύση από το πάμφωτο αστέρι της Βηθλεέμ, το αστέρι της αλήκτου μακαριότητος.
Προσδοκούσε ο κόσμος την ημέρα της απολυτρώσεως από τα δεσμά του θανάτου, όπως προσδοκά ο φυλακισμένος την ημέρα της αποφυλακίσεώς του, ο απόδημος την ημέρα της επιστροφής στην πατρίδα. Και η ημέρα αυτή ήλθε και χαρά γέμισε όλη την κτίση, όταν το απέριττο σπήλαιο της Βηθλεέμ δέχθηκε τον Ποιητή του ουρανού και της γης, τον Παμβασιλέα Χριστό. Αυτός ήλθε και συνένωσε ουρανό και γη, τότε πού Άγγέλοι δοξολογούσαν, ποιμένες αγραυλούσαν και Μάγοι του προσφέφεραν τίμια Δώρα. Οι στιγμές εκείνες,στιγμές μοναδικέςστήν ιστορία της σωτηρίας της ανθρωπότητος, είναι στιγμές που κατανύσσουν τις ψυχές των Χριστιανών στους αιώνες, όλων μας που ενώνουμε τις φωνές μας με την υμνωδία των Αγίων Αγγέλων ψάλλοντας: «Δόξα εν Υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη εν ανθρώποις ευδοκία» (Λουκ. β΄ 14).
Είκοσι αιώνες ήδη πανηγυρίζουμε την Γέννηση του Σωτήρος Χριστού και κάθε έτος αναμένουμε την χαρμόσυνη αυτήν εορτή με αμείωτο ζήλον και ενδιαφέρον. Η προσδοκία μας στρέφεται στην έλευση του Σωτήρα μας Χριστού και αναμένουμε τον φωτισμό και την θέωση μας σπεύδοντες, «εις το αναλύσαι και συν Αυτώ είναι» (Φιλιπ. α΄ 23). Η προσδοκία μας, όμως, συνοδεύεται από θεάρεστο βίωμα; Η ζωή μας, όπως η ζωή κάθε συνειδητού Χριστιανού, είναι χριστοκεντρική; Περιστρέφεται γύρω από τον Χριστό, όπως η γη γύρω από τόνήλιο; Γνωρίζουμε ότι, αν η συνεκτική, κεντρομόλος δύναμη που διατηρεί την περιστροφή της γης γύρω από τον ήλιο ατονήσει, τότε το σύμπαν θα διαλυθεί, γιατί η δύναμη αυτή, η οποία σταθεροποιεί το σύμπαν δεν μεταβάλλεται, δεν απορρυθμίζεται, δεν τροποποιείται. Κάθε μεταβολή και η ελαχίστη θα σημάνει το τέλος του κόσμου, αφού αυτή δεν προβλέπεται από τον νόμο της φυσικής, τον νόμο της Δημιουργίας.
Η ζωή μας εδώ στην γη είναι πεπερασμένη. Τελειώνει πολύ σύντομα, τόσο που δεν αντιλαμβανόμαστε πότε ορθρίζει η ημέρα και πότε νυκτώνει. Είμεθα φθαρτοί! Υποκείμεθα στην φθορά, μας αναμένει ο θάνατος, και, όμως, αντί να τρέχουμε να συναντήσουμε τον Λυτρωτή μας, τρέχουμε προς την αμαρτία, την οποία η συνέργεια του πονηρού θεοποίησε. Και, ενώ τρέχουμε προς την αμαρτία, ραθυμούμε στα πνευματικά, ατονεί η κεντρομόλος δύναμη, η οποία μας ενώνει με τον Ήλιο της Δικαιοσύνης, τον Χριστό μας, και κινδυνεύουμε από ώρας εις ώραν να χαθούμε στο χάος, ως διάττοντες αστέρες να σβήσουμε και να ευρεθούμε στο αιώνιο σκότος, όπου ποτέ δεν θα ορθρίσει ο ήλιος, να μας ζωογονήσει και να μας θερμάνει. Αλλοίμονό μας! Δεν ερχόμαστε σέ επίγνωση, ώστε να αναφωνήσουμε μετά του Παύλου: «Ταλαίπωρος εγώ άνθρωπος. Τις με ρύσεται εκ του σώματος του θανάτου αυτού;» (Ρωμ. ζ΄ 24).
Τις ολίγες δεκαετίες που έχει επιτρέψει ο Θεάνθρωπος Ιησούς να αγωνιζόμαστε στο στάδιο της παρούσης ζωής βλέπουμε και θλιβόμαστε για τις αλλαγές και τις αλλοτριώσεις του κόσμου και μάλιστα των Χριστιανών. Δυστυχώς, «η αγάπη εψύγη, η εγρήγορσις εμειώθη, η πίστις ητόνησεν». Ετοιμαζόμεθα να γιορτάσουμε Χριστούγεννα με απουσία του Βρέφους Ιησού. Δεν μεριμνούμε για την πνευματική τελειότητα, για την καθαριότητα της ψυχής μας, για νά βρεί τόπο να κατοικήσει ο Κύριός μας. Μεριμνούμε για τις υλικές απολαύσεις και παραμελούμε τις πνευματικές. Αντικαθιστούμε τον Ήλιο Χριστό με τις φωτεινές γιρλάνδες και τα φώτα στούς δρόμους και στα σπίτια μας. Προγραμματίζουμε τις εκδρομές, τις διασκεδάσεις, τις οινοποσίες, τα πλούσια γεύματα, την ενήδονη ζωή. Προγραμματίζουμε Χριστούγεννα χωρίς Χριστό. Το ταπεινό βρέφος της Βηθλεέμ δεν μας συγκινεί. Στα πρόσωπα των αδελφών μας δεν βλέπουμε τον ίδιο τον Κύριο. Δεν τον αγαπούμε. Μας ενδιαφέρει μόνον ο εαυτός μας και τις προσωπικές μας ανάγκες μόνον θεραπεύουμε. Όλος ο κόσμος περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό μας. Καταντήσαμε εγωκεντρικοί και όχι χριστοκεντρικοί. Αλλοίμονόν μας, θα εκτροχιασθούμε και με πάταγο θα ευρεθούμε στο πυρ το εξώτερο. Ας αγωνισθούμε η προσμονή μας να μας οδηγήσει σε έντονη παρουσία του Χριστού στην ζωή μας, με μέριμνα για την πνευματική μας ολοκλήρωση, με συμπάθεια προς τους πάσχοντες και εμπεριστάτους, με ευλάβεια προς το Θείο Βρέφος, τον Λυτρωτήν μας Ιησού, για να αναγεννηθούμε και να ζήσουμε σύμφωνα με το θέλημά Του. Η τροχιά της ζωής μας να είναι σταθερή γύρω από το Φως Του, «ίνα μη σκοτία ημάς καταλάβη» (Ιωάν. ιβ΄ 35), ώστε να ζούμε μέσαστό απρόσιτο φως της Θείας Χάριτος οδηγούμενοι χωρίς παύση από το πάμφωτο αστέρι της Βηθλεέμ, το αστέρι της αλήκτου μακαριότητος.