Ο δίκαιος Ιωσήφ, ο ανιδιοτελής

 

Μητροπολίτης Πισιδίας Σωτήριος Τράμπας

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΙΩΣΗΦ ΤΟΝ ΜΝΗΣΤΟΡΑ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ
ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΗ

Την μετά τα Χριστούγεννα Κυριακή, η Εκκλησία, μεταξύ άλλων ιερών προσώπων που σχετίζονται με την κατά σάρκα Γέννηση του Κυρίου, τιμά τον Ιωσήφ τον μνήστορα της Υπεραγίας Θεοτόκου. Καταγόταν από την Βηθλεέμ, αλλά είχε εγκατασταθεί στη Ναζαρέτ, όπου ασκούσε το επάγγελμα του ξυλουργού. Ο Ιωσήφ φέρεται να ήταν πατέρας έξι παιδιών από άλλη γυναίκα. Από τα Ευαγγέλια ξέρουμε τα ονόματα των υιών του: Ιάκωβος, Ιωσής, Σίμων και Ιούδας(Ματθ. 13,55) Τα Ευαγγέλια αναφέρουν και κόρες του (στίχ. 56), χωρίς να αναγράφουν τα ονόματά τους• από τη χριστιανική παράδοση γνωρίζουμε ότι είναι η Μαρία και η Σαλώμη (η σύζυγος του Ζεβεδαίου και μητέρα των Αποστόλων Ιάκωβου και Ιωάννη).

Ο Ιωσήφ, ως φαίνεται, σε μεγάλες γιορτές, πραγματοποιούσε προσκύνημα στον Ναό της Ιερουσαλήμ, όπως συνήθιζαν οι ευσεβείς Ισραηλίτες. Σε μία από τις μεταβάσεις του στον Ναό, ενώ ο Ιωσήφ ήταν ήδη σε προχωρημένη ηλικία, οι ιερείς του Ναού, με πρωτοβουλία του ιερέα Ζαχαρία (αργότερα πατέρα του Τιμίου Ιωάννου του Προδρόμου) οδηγημένοι από το Άγιο Πνεύμα, εμπιστεύτηκαν την Παρθένο Μαρία, που είχε φθάσει στην ηλικία των 15 ετών, στην προστασία του Ιωσήφ, και την αρραβώνιασαν μαζί του. Έτσι, σύμφωνα με τα έθιμα της εποχής, η Παρθένος Μαρία ακολούθησε τον Ιωσήφ στη Ναζαρέτ και ζούσαν με προσευχή και φόβο Θεού.

Όπως γνωρίζουμε από το Ευαγγέλιο του Λουκά (1,26-38), εκεί στη Ναζαρέτ η Παρθένος Μαρία δέχτηκε το μήνυμα από τον Άγγελο, ότι θα συλλάβει Υιόν εκ Πνεύματος Αγίου. Η Παναγία, από ταπεινοφροσύνη και σεμνότητα, το γεγονός αυτό, ότι θα γινόταν η Μητέρα του Υιού του Θεού, δεν το φανέρωσε στον προστάτη της Ιωσήφ• με αποτέλεσμα, όταν μετά από μήνες έγιναν φανερά τα σημάδια της προχωρημένης εγκυμοσύνης, ο Ιωσήφ να συγκλονιστεί από μεγάλο πειρασμό. Ο Ιωσήφ αφού δεν είχε καμμία συζυγική σχέση με την προστατευομένη του Μαρία, δεν ήξερε πώς να ερμηνεύσει την εγκυμοσύνη της!

Ο προβληματισμός αυτός του Ιωσήφ, βεβαιώνει την Παρθενία της Θεοτόκου. Ο άγιος Ιωσήφ υπήρξε ο φύλακας της παρθενίας της Παναγίας μας. Υπήρξε ο άοκνος προστάτης τόσο της Θεοτόκου όσο και του Ιησού. Αλλά ουδέποτε έγινε ή λογίστηκε σύζυγός της. Και αυτή είναι η πίστη της Εκκλησίας μας.

Ενώ, δε, ο Ιωσήφ βρισκόταν ακόμη σε αυτόν τον προβληματισμόν, άγγελος Κυρίου του είπε: «Ιωσήφ, απόγονε του Δαβίδ…το παιδί που περιμένει η Μαρία προέρχεται από το Άγιον Πνεύμα. Θα γεννήσει γιό, και θα του δώσεις το όνομα Ιησούς, γιατί αυτός θα σώσει το λαό Του από τις αμαρτίες τους» (Ματθ. 1,20-21).

Από τα διαφωτιστικά αυτά λόγια του Αγγέλου ο Ιωσήφ κατενόησε την αποστολή που του ανέθετε ο Θεός, να σταθεί δίπλα στη Μαρία, να γίνει ο παντοτινός της προστάτης και βοηθός. Και ο Ιωσήφ δέχτηκε με ταπείνωση και σεβασμό το μήνυμα του Θεού και συμμορφώθηκε σ’ αυτό με πίστη, με υπακοή στον Θεό και με στοργή προς την Παρθένο Μαρία και τον Υιόν της.

Τα όσα ο Ιωσήφ με προθυμία προσέφερε για την προστασία της Παναγίας Μητέρας και του Ιησού, κατά την νηπιακή και παιδική Του ηλικία είναι πολύ σημαντικά.

Η παρουσία του Ιωσήφ, τον οποίο ο κόσμος θεωρούσε σύζυγο της Μαρίας, προστάτευσε μητέρα και τέκνο από λιθοβολισμό, που προέβλεπε ο Μωσαϊκός Νόμος σε περίπτωση εγκυμοσύνης άγαμης γυναίκας. (Πού να πίστευαν οι Ναζαρηνοί την πραγματικότητα!)

Όταν βγήκε το Διάταγμα της Απογραφής του ρωμαίου αυτοκράτορα, ο Ιωσήφ ανέλαβε την μεταφορά της Μαρίας, σε κατάσταση εγκυμοσύνης από την Ναζαρέτ μέχρι την Βηθλεέμ.

Τη Νύχτα της Γέννησης του θείου Βρέφους ο Ιωσήφ φρόντισε για την εξεύρεση τόπου, έστω στο Σπήλαιο, για να διανυκτερεύσουν.

Ὀταν κινδύνευσε το θείο Βρέφος από τη σφαγή του Ηρώδη, ο Ιωσήφ ανέλαβε τη φροντίδα της μετάβασης σε ασφαλή χώρα, στην Αίγυπτο. Και αργότερα την επιστροφή τους στη Ναζαρέτ και την εξασφάλιση, με την εργασία του, των αναγκαίων πόρων για τη συντήρησή τους. Και όλα αυτά ο Ιωσήφ τα έκανε με πίστη και υπακοή στον Θεό και με στοργή προς την Παρθένο Μαρία και τον Υιόν της.

Ο Ιωσήφ στα Ιερά Ευαγγέλια αναφέρεται τελευταία φορά, στην επίσκεψή τους στο Ναό της Ιερουσαλήμ, όταν ο Ιησούς ήταν δώδεκα ετών. Η παράδοση μας πληροφορεί ότι, λίγο μετά από αυτό το προσκύνημα, ο Ιωσήφ ολοκλήρωσε την αποστολή του και παρέδωκε το πνεύμα του στον Θεό.

Ο Ιωσήφ είναι υπέροχο πρότυπο ανδρός. Αντιμετώπισε όλες τις δύσκολες καταστάσεις με ψυχραιμία, χωρίς οργή και ξεσπάσματα στη Μαρία, όταν αντιλήφθηκε την εγκυμοσύνη της και δεν ήξευρε τι είχε συμβεί! Ανέλαβε πρόθυμα μακρές οδοιπορίες από Ναζαρέτ μέχρι Βηθλεέμ και αργότερα τον δρόμο της προσφυγιάς στην Αίγυπτο. Και τόσα άλλα! Και ολα αυτά, ταπεινά, χωρίς να προβάλλει τον εαυτό του, μόνον από υπακοή στο θέλημα του Θεού, που τον καθοδηγούσε.

Ήταν χρέος της Εκκλησίας να τιμά κάθε χρόνο, τη μνήμη του Δικαίου Ιωσήφ, του Μνήστορος της Υπεραγίας Θεοτόκου.

Είθε κι εμείς να μιμηθούμε, την σύνεση του Αγίου Ιωσήφ, την ανιδιοτέλειά του, την προθυμία του να αναλαμβάνει δύσκολες αποστολές, χωρίς να σκέπτεται τον εαυτό του, και γενικά τη συμμόρφωση της ζωής του προς το θέλημα του Θεού. Αμήν.

πηγή