Σύντομο Ιστορικό της ενορίας του Αγίου Νείλου Πειραιώς

 

Αναμνηστική φωτογραφία...

Το 1928, με ενέργειες της Ελένης Μαμάη, η οποία καταγόταν από τον Άγιο Πέτρο Κυνουρίας, την γενέτειρα του Αγίου Νείλου του Μυροβλύτου, ιδρύθηκε σύλλογος με την επωνυμία «Ἀδελφότης Κυριῶν καὶ Δεσποινίδων ὁ Ἅγιος Νεῖλος ὁ Μυροβλύτης», με σκοπό την ανέγερση Ιερού Ναού αφιερωμένου στον Άγιο Νείλο τον Μυροβλύτη.  Πολλοί με την έγκριση του Καταστατικού έσπευσαν να βοηθήσουν και να εγγραφούν. Το οικόπεδο για την ανέγερση του ναού βρέθηκε και η θέση του ήταν πάνω από την περιοχή των Υδραίικων μεταξύ Χατζηκυριακείου και Νέας Καλλιπόλεως επὶ των οδών Σπυρίδωνος Τρικούπη, Γεωργίου Θεοτόκη και Ηροδότου. Σύμφωνα με διηγήσεις παλαιών ενοριτών, πριν  από την ανέγερση του παλαιού ναού επὶ του οικοπέδου υπήρχε μικρό παρεκκλήσιο ή κατ’ άλλους προσκυνητάριο ευρισκόμενο επὶ της οδού Ηροδότου, στη θέση του σημερινού πνευματικού κέντρου.

Οι εργασίες ανοικοδόμησης του παλαιού Ιερού Ναού ξεκίνησαν το 1928 και περατώθησαν το 1931. Ο παλαιός Ιερός Ναός του Αγίου Νείλου, πολύ μικρότερος από τον σημερινό, καθώς χωρούσε μόλις 100 άτομα, ήταν κτισμένος σε αρχιτεκτονικό ρυθμό βασιλικής με ξύλινη στέγη και ήταν πλινθόκτιστος. Το 1932, ενοριακή επιτροπή υπό τον εφημέριο του Ιερού Ναού μακαριστό π. Νικόλαο Παπαβασιλείου, προέβη σε ενέργειες για την αναγνώριση του Ιερού Ναού ως ενοριακού. Τα εγκαίνια του παλαιού Ιερού Ναού πραγματοποιήθηκαν από τον Μητροπολίτη Κυθήρων και μετέπειτα Μητροπολίτη Λαρίσης και Αρχιεπίσκοπο Αθηνών, Δωρόθεο Κοτταρά.

Ορόσημο για την ενορία αποτελεί το γεγονός ότι από τον Σεπτέμβριο του 1936 και με ενέργειες του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Χρυσοστόμου Α΄ Παπαδόπουλου παραχωρήθηκε στην ενορία μας, από την Μονή Μεγίστης Λαύρας τμήμα ιερού λειψάνου του Αγίου Νείλου του Μυροβλύτου, με την ευχή «νά ἀποβῇ ἡ παρηγορία τῶν πονουμένων, ἡ ἰατρεία τῶν ἀσθενῶν, καί το φυλακτήριον τοῦ Εὐσεβοῦς ἡμῶν Ἔθνους».

Στα δύσκολα χρόνια του Μεσοπολέμου και στον απόηχο της Μικρασιατικής τραγωδίας, το έργο που πραγματοποιούταν στην ενορία του Αγίου Νείλου ήταν πλούσιο και  πολυδιάστατο. Με ενέργειες του τότε διακόνου του Ιερού μας Ναού, π. Δωροθέου Λαυριώτη, δημιουργήθηκαν κατηχητικά σχολεία στην ενορία στα οποία φοιτούσαν πάνω από 500 παιδιά. Επίσης ο ίδιος κληρικός είχε συστήσει «Λαϊκὸ ἐνοριακό ἰατρεῖο» επί της οδού Αντωνίου Θεοχάρη, όπου παρέχονταν δωρεάν ιατρικές συμβουλές καθώς και φαρμακευτική περίθαλψη, γεγονός πολύ σημαντικό σε μια εποχή φτώχειας και εξαθλίωσης. Την ίδια περίοδο με την ανοικοδόμηση του παλαιού Ιερού Ναού η «Ἀδελφότης Κυριῶν Ἅγιος Νεῖλος ὁ Μυροβλήτης» μετωνομάσθηκε σε «Φιλανθρωπικὸ καὶ Χριστιανικὸ Σωματεῖον Ἅγιος Νεῖλος ὁ Μυροβλήτης», με σκοπό την ένδυση και υπόδηση πενήντα απόρων και ορφανών παιδιών.

 Την περίοδο της κατοχής στον προαύλιο χώρο του Ναού λειτούργησε ανεπίσημα νεκροταφείο, όπου σε ομαδικούς τάφους ενταφιάζονταν τα θύματα της πείνας και των ασθενειών.

Με το τέλος της Κατοχής και του Εμφυλίου, πλήθος κόσμου, από τα νησιά κυρίως, άρχισε να συρρέει στην περιοχή με αποτέλεσμα ο παλαιός Ιερός Ναός να κρίνεται ανεπαρκής για τις ανάγκες της ενορίας. Στις 22 Απριλίου του 1953 το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο του Ιερού Ναού αποτελούμενο από τους Πρωτοπρεσβύτερο Γεώργιο Απέργη, Πρόεδρο του Συμβουλίου και τα Μέλη Δημήτριο Μαγκλάρα, Δημήτριο Σιδέρη, Γεώργιο Ζαννή και Ιωάννη Συρίγο αποφάσισε την ανέγερση νέου μεγαλοπρεπούς ναού, βυζαντινού ρυθμού. Ζητήθηκε η έγκριση του Μητροπολιτικού Συμβουλίου της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, όπου και έγινε αποδεκτό το εύλογο αίτημα της ενορίας μας. Σχέδιο του ναού εκπονήθηκε από τον αρχιτέκτονα μηχανικό Γεώργιο Νομικό. Για την επίτευξη του στόχου και την καλύτερη χρηματοδότηση των εργασιών ανεγέρσεως ιδρύθηκε το 1953 ο «Σύλλογος Ἀνεγέρσεως καὶ Ἀποπερατώσεως τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Νείλου Πειραιῶς». Ο σύλλογος αυτός μέσα από συγκεκριμένες δραστηριότητες, όπως εράνους, λαχειοφόρους αγορές, προσκυνηματικές εκδρομές αλλά και θεατρικές παραστάσεις και κυρίως με την αγάπη και ενεργὸ συμμετοχή των ενοριτών, ανέλαβε το δύσκολο έργο της χρηματοδότησης των εργασιών ανεγέρσεως του νέου ναού. Την Κυριακή 11 Νοεμβρίου 1956, κατετέθη ο θεμέλιος λίθος από τον τότε μητροπολίτη Θήρας και μετέπειτα μητροπολίτη Καλαβρύτων Γεώργιο Πάτση.

Σημείο αναφοράς για την ιστορία του νέου Ιερού Ναού αποτελεί η άφιξη και η παραμονή από τις 8 μέχρι και τις 30 Νοεμβρίου του 1971 της τιμίας Κάρας και των Ιερών Αμφίων του Οσίου Νείλου του Μυροβλύτου από την Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας του Αγιωνύμου Όρους.

Ο νέος Ιερός Ναός εγκαινιάστηκε την 12η Νοεμβρίου 1973, κατόπιν σεπτής αδείας του τότε Μητροπολίτου Πειραιώς Χρυσοστόμου Ταβλαδωράκη, από τον μακαριστό Μητροπολίτη πρώην Θεσσαλονίκης Παντελεήμονα Α΄ Παπαγεωργίου, ενώ παρίστατο συμπροσευχόμενος και ο Μητροπολίτης πρώην Παραμυθίας Τίτος Ματθαιάκης.

Από τα εγκαίνια του Ιερού Ναού μέχρι και σήμερα έγιναν σημαντικά έργα στον Ιερό Ναό, όπως η αγιογράφηση, η εγκατάσταση θέρμανσης, η δαπεδόστρωση με μάρμαρο, η αποπεράτωση του κωδωνοστασίου, η κατασκευή μαρμάρινου θρόνου, τέμπλου και άμβωνα και άλλες εργασίες συντήρησης.

π. Δ.Ε.Μ.