ΠΑΣΧΑΛΙΟΣ ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 2023
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
ΠΕΙΡΑΙΩΣ, ΦΑΛΗΡΟΥ, ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ & ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΡΕΝΤΗ
Σ Ε Ρ Α Φ Ε Ι Μ
ΠΡΟΣ ΤΟΝ Ι.ΚΛΗΡΟ & ΤΟΝ ΕΥΣΕΒΗ ΛΑΟ ΤΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΑΥΤΟΥ
Αδελφοί, Συλλειτουργοί και τέκνα εν Κυρίω αγαπητά και περιπόθητα,
ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!
Η Σταύρωση και η Ανάσταση του Κυρίου μας Ιησού Χριστού είναι για τον πιστό αλλά και τον άπιστο άνθρωπο το μεθόριο συμβεβηκός μεταξύ των αρχαίων (π.Χ.) και των νέων ημερών (μ.Χ.).
Τόσο ηθικά και φυσικά όσο και πνευματικά η διδασκαλία του Ιησού Χριστού και η πίστη σ’Αυτόν αναμόρφωσε και ανακαίνισε τον κόσμο. Η πάλη υπήρξε μακρά και κοπιώδης, αλλά από την ώρα που ο Χριστός πέθανε και ανέστη, ήχησε ο επιθανάτιος κώδων κατά πάσης σατανικής τυραννίας και πάσης βδελυγμίας. Από της ώρας εκείνης η αγιότητα και η δικαιοσύνη απέβησαν το παγκόσμιο ιδεώδες πάντων όσοι ονομάζουν το όνομα του Ιησού Χριστού ως Κυρίου τους και η επίτευξη του ιδεώδους εκείνου κατέστη η κοινή κληρονομιά των ψυχών «όσων πνεύματι Θεού άγονται» (Ρωμ. 8. 14, πρβλ. Γαλ. 5. 19) στις οποίες παραμένει το Άγιο Πνεύμα.
Τα αποτελέσματα της διακονίας του Ιησού Χριστού για την αναγέννηση και αναμόρφωση της φθαρείσης από τα πάθη και την αμαρτία κοινωνίας και ζωής των ανθρώπων είναι ιστορικά και αναμφήριστα.
Κατάργησε την ωμότητα και την εκδικητικότητα.
Εδάμασε τα αχαλίνωτα διαβλητά πάθη της ψυχής του ανθρώπου.
Εστιγμάτισε την απόγνωση, την απελπισία και την αυτοχειρία.
Εκόλασε με αυστηρότητα την παιδοκτονία
Απέλασε τις επαίσχυντες ακαθαρσίες του ηδονισμού και της σαρκολατρείας.
Απήλλαξε τον θηριομάχο.
Ελευθέρωσε τον δούλο.
Επροστάτευσε τον αιχμάλωτο.
Ενοσήλευσε τον ασθενή.
Εστέγασε τον ξένο.
Επροστάτευσε το ορφανό κι όλους τους αδυνάτους.
Ανύψωσε την γυναίκα.
Περιέβαλε με ακτίνες στεφάνου την αθώαν ηλικία του παιδιού.
Εξευγένισε την εργασία μετατρέποντάς την από χυδαιότητα σε αξιοπρέπεια και καθήκον.
Αγίασε την οικογένεια και τον γάμο, ανυψώνοντας τον από εμπορία και δουλεία σε ευλογημένη ένωση ανδρός και γυναικός.
Κατέστησε την αγάπη καθολική και υποχρεωτική αρετή και χαρακτηριστικό γνώρισμα των μαθητών Του.
Εξάγνισε την ζωή από κάθε μολυσμό σαρκός και πνεύματος.
Εξήρε την ψυχή παντός ανθρώπου σε ανεκτίμητο του Θεού δημιούργημα.
Έκτισε καρδιές καθαρές, βίους ειρηνικούς και εστίες γλυκείες.
Κατά τον αρχαίο Ρωμαίο φιλόσοφο Σενέκα (4-65 π.Χ, των παλαιών ημερών σύγχρονο του Ιησού Χριστού), η ευσπλαγχνία εθεωρείτο ελάττωμα και η πτωχεία το μεγαλύτερο όνειδος. Κατά τον Αναστάντα η ελεημοσύνη είναι αρετή και η έντιμος πτωχεία δεν είναι ατιμία, η εκούσια μάλιστα περιφρόνηση του πλούτου αρετή και έπαινος. Δεν υπήρξε κοινωνική τάξη της οποίας να μην διόρθωσε τις κακίες.
Για τον πιστό οι συνέπειες του θανάτου και της αναστάσεως του Κυρίου του Σταυρού και της Αναστάσεως είναι βαθύτερες και υπέρτερες της ιστορικής σημασίας τους, καθώς αποκαλύπτουν την εξήγηση του μυστηρίου της ζωής και βεβαιώνουν την κατάκτηση του μυστηρίου του τάφου.
Ο πιστός, καθώς θεωρεί το μυστήριο της Σαρκώσεως του Υιού του Θεού, δεν αισθάνεται πλέον ότι ο Θεός απέχει μακράν, αλλά ανακράζει με πίστη και ελπίδα και αγάπη. «Υμείς γαρ ναός Θεού εστέ ζώντος, καθώς είπεν ο Θεός ότι ενοικήσω εν αυτοίς και εμπεριπατήσω, και έσομαι αυτών Θεός, και αυτοί έσονταί μοί λαός» (Β΄ Κορ. 2.16). «Συνετάφημεν ούν αυτώ διά του βαπτίσματος εις τον θάνατον, ίνα ώσπερ ηγέρθη Χριστός εκ νεκρών διά της δόξης του πατρός, ούτω και ημείς εν καινότητι ζωής περιπατήσωμεν» (Ρωμ. 6.4).
Αδελφοί και τέκνα εν Κυρίω προσφιλή και περιπόθητα,
Σκυθρωπή είχεν ακούσει κάποιαν ημέραν του ΙΘ΄ (19ου) αιώνος η ανθρωπότης από το στόμα του τραγικού Γερμανού φιλοσόφου Γουλιέλμου-Φρειδερίκου Νίτσε, του εισηγητού της ιδεοληψίας του Υπερανθρώπου και εμπνευστού του αιμοσταγούς Χίτλερ, ότι: «ο Θεός είναι νεκρός! Τον σκοτώσαμε… Εμείς όλοι είμαστε οι φονιάδες του… ο Θεός θα μείνη νεκρός! Τι άλλο είναι οι Εκκλησίες παρά οι τάφοι και τα μνήματα του Θεού;» Και επίσης, ολίγας δεκαετίας αργότερον, από το στόμα ενός νεωτέρου Γάλλου ομολόγου του, του Ιωάννου-Παύλου Σάρτρ, του ιδρυτού του αθειστικού Υπαρξισμού ότι: «Ο Θεός απέθανε! Σας αναγγέλλω, κύριοι, τον θάνατον του Θεου!»
Αι διακηρύξεις αυταί των αθέων φιλοσόφων ετάραξαν τας συνειδήσεις των ανθρώπων. Σύγχυσις πολλή επηκολούθησεν εις τον χώρον του πνεύματος και της λογοτεχνίας, της τέχνης και της Θεολογίας εις την Δύσιν, όπου άρχισε να γίνεται λόγος ακόμη και περί «Θεολογίας του θανάτου του Θεού».
Η Εκκλησία βεβαίως δεν είχε ποτέ και δεν έχει καμμίαν αμφιβολίαν ότι ο Ενσαρκωθείς Θεός Λόγος, ως τέλειος άνθρωπος απέθανε. Τούτο έγινε το 33 μ.Χ. επάνω εις τον λόφον Γολγοθά της Ιερουσαλήμ, επί Ποντίου Πιλάτου του Ρωμαίου Ηγεμόνος της Ιουδαίας. Αφού έπαθεν ανήκουστα Πάθη, εσταυρώθη ωσάν κακούργος και, περί ώραν ενάτην της Παρασκευής, είπε «Τετέλεσται!» και παρέδωκε το πνεύμα! Αυτό είναι μία αναντίρρητος ιστορική πραγματικότης. Ο Μονογενής Υιός και Λόγος του Θεού, ο Ιησούς Χριστός, ο αληθινός Θεός, απέθανεν «υπέρ πάντων» των ανθρώπων! Αφού ανέλαβεν όλα τα ιδικά μας: σώμα, ψυχήν, θέλησιν, ενέργειαν, κόπον, αγωνίαν, πόνον, λύπην, παράπονον, χαράν, τα πάντα, παρεκτός αμαρτίας, ανέλαβε, τέλος, και το μεγαλύτερον ζήτημά μας, τον θάνατον, και μάλιστα εις την πιο βασανιστικήν και ταπεινωτικήν εκδοχην του, τον Σταυρόν. Μέχρις εδώ συμφωνούμεν με τους φιλοσόφους. Θα δεχθούμε ακόμη και το ότι αι Εκκλησίαι, οι Ναοί, είναι «οι τάφοι», «τα μνήματα» του Θεού! Όμως!… Εμείς γνωρίζομε, ζούμε και προσκυνούμε τον θανόντα Υιόν του Θεού, ως «νεκρόν ζωαρχικότατον»!
Ολίγον μετά την φοβέραν Παρασκευήν, εις την πρωινήν αμφιλύκην της «Μιάς των Σαββάτων», της Κυριακής, συνέβη αυτό, διά το οποίον έγινεν όλη η διά σαρκός και πάθους και Σταυρού και καθόδου εις τον Άδην οικονομία του Θεού: Η Ανάστασις!… Και αυτό, η Ανάστασις, είναι μία εξ ίσου αναντίρρητος ιστορική πραγματικότης!.. Και η πραγματικότης αυτή έχει αμέσους και σωτηρίους επιπτώσεις εις όλους μας. Ανέστη ο Υιός του Θεού, ο Οποίος είναι συνάμα και Υιός του Ανθρώπου! Ανέστη ο Θεός με όλον το πρόσλημμα της ανθρωπότητος: το Σώμα που έλαβεν από τα άχραντα αίματα της Υπεραγίας Θεοτόκου και την αγίαν Ψυχήν Του. Ανέστη εκ νεκρών, «παγγενή τον Αδάμ αναστήσας ως φιλάνθρωπος»!… Ο Τάφος του Ιησού, το «καινόν μνημείον» του Ιωσήφ, είναι πλέον διά παντός κενός! Αντί διά μνημείον νεκρικόν, είναι μνημείον νίκης κατά του θανάτου, είναι πηγή ζωής!
Ο νοητός Ήλιος της Δικαιοσύνης ανέτειλεν «εκ του τάφου ωραίος», χαρίζοντας φως ανέσπερον, ειρήνην, χαράν, αγαλλίασιν, ζωήν αιώνιον! Ναί, οι Ναοί είναι οι «τάφοι» του Κυρίου! Αλλά Τάφοι κενοί, ολοφώτεινοι, γεμάτοι από «οσμήν ζωής», από εαρινόν μύρον πασχάλιον, ωραίοι, ερατεινοί, καταστόλιστοι με μυρσίνες δοξαστικές και με άνθη χειροπιαστής ελπίδος, τάφοι ζωοδόχοι και ζωοπάροχοι. Ο θάνατος του Θεού ανέστρεψε τας δυνάμεις του Άδου, ο θάνατος ευτελίστηκε πλέον εις απλούν επεισόδιον που εισάγει τον άνθρωπον από τον βίον εις την Ζωήν. Οι Εκκλησίες, οι «τάφοι» του Κυρίου Ιησού, είναι αι διάπλατοι θύραι της αγάπης του Θεού, οι ορθάνοιχτες είσοδοι του Νυμφώνος του Υιού Του, που «ως Νυμφίος προήλθεν εκ του Μνήματος» και οι πιστοί εισερχόμενοι, «θανάτου εορτάζομεν νέκρωσιν, Άδου την καθαίρεσιν, άλλης βιοτής, της αιωνίου απαρχήν· και σκιρτώντες υμνούμεν τον αίτιον, τον μόνον Ευλογητόν των πατέρων, Θεόν και υπερένδοξον»!
Ευτυχώς, λοιπόν, που απέθανεν ο Σωτήρ Χριστός, και ο θάνατός Του έγινε ζωή και Ανάστασίς ιδική μας! Ευτυχώς που υπάρχουν τόσα «μνήματά» Του εις τον κόσμον, τόσοι άγιοι Ναοί, όπου ημπορεί να εισέλθη ελεύθερα ο πονεμένος, ο κουρασμένος και απαρηγόρητος άνθρωπος, να αποθέση το φορτίον του πόνου του, της αγωνίας του, του φόβου και της ανασφαλείας του, να «ξεφορτωθή» τον θάνατόν του! Ευτυχώς που υπάρχουν αι Εκκλησίαι του Εσταυρωμένου, Αποθανόντος, Αναστάντος και αιωνίως Ζώντος Χριστού, όπου ο απελπισμένος άνθρωπος των ημερών μας, ο καταπροδωμένος από όλα τα είδωλα, όλους τους «χαμοθεούς» που έκλεψαν την καρδιά του, την οικονομίαν, την τεχνολογίαν και την γήινη επιστήμη των κτιστών και όλας τας υπολοίπους «κενάς απάτας» του παρόντος αιώνος «του απατεώνος», ευρίσκει καταφύγιον και παραμυθίαν και σωτηρίαν.
Ασπαζόμενος πάντας με αγάπη Ιησού Χριστού, Του εκ νεκρών Αναστάντος και αιωνίως Ζώντος και ζωοποιούντος τον άνθρωπον, διατελώ πατρικώς απευθύνων εγκάρδιον πασχάλιον χαιρετισμόν και ευλογίαν.
Χριστός Ανέστη! Αληθώς Ανέστη!
Με θερμές Πατρικές ευχές
Ο Μ Η Τ Ρ Ο Π Ο Λ Ι Τ Η Σ Σ Α Σ
+ ο Πειραιώς ΣΕΡΑΦΕΙΜ
